Thống kê là tập hợp các phương trình toán học được sử dụng để phân tích những gì đang xảy ra xung quanh chúng ta. Qua đó, giúp chúng ta có được nhiều thông tin hiểu biết về Thế giới xung quanh. Những thông tin đó có được bằng cách sử dụng toán thống kê. Khi được sử dụng đúng cách, thống kê sẽ cho chúng ta biết bất kỳ xu hướng nào đã từng xảy ra trong quá khứ và có thể có ích trong việc dự đoán những gì có thể xảy ra trong tương lai.
Hãy xem xét một số ví dụ sau đây để thấy được thống kê là quan trọng trong cuộc sống của chúng ta.
1. Dự báo thời tiết
Bạn xem dự báo thời tiết lúc nào trong ngày? Bạn làm thế nào để sử dụng thông tin dự báo đó? Và bạn đã bao giờ nghe nói dự báo dựa trên các mô hình thời tiết? Đây là những mô hình tính toán được xây dựng sử dụng số liệu thống kê so sánh các điều kiện thời tiết thời điểm trước đó với thời điểm hiện tại để dự báo thời tiết trong tương lai.
2. Chuẩn bị sẵn sàng cho trường hợp khẩn cấp
Điều gì xảy ra nếu những dự báo chỉ ra rằng một cơn bão hoặc một cơn lốc xoáy có thể sẽ xảy ra? Khi đó, Cơ quan quản lý khẩn cấp chuẩn bị sẵn sàng các phương tiện để cứu hộ. Đội cấp cứu thì dựa vào số liệu thống kê đó để giải thích với người dân khi mối nguy hiểm tai họa có thể xảy ra.
3. Dự đoán bệnh tật
Rất nhiều lần trên các bản tin thời sự, đưa tin về số liệu thống kê của một căn bệnh. Nếu các phóng viên chỉ đơn thuần là đưa ra số lượng người đã hoặc đang mắc bệnh hoặc những người đã chết vì bệnh tật. Điều này có thể không có nhiều ý nghĩa cho cuộc sống của chúng ta, nhưng nó sẽ trở nên thú vị khi có thống kê tham gia. Khi đó chúng ta sẽ có một ý tưởng tốt hơn về cách mà bệnh có thể ảnh hưởng đến chúng ta.
Ví dụ, thay vì đưa ra số liệu có hàng nghìn người chết do ung thư phổi vì hút thuốc lá, thì phóng viên có thể diễn tả như là theo các nghiên cứu đã chỉ ra rằng 85 đến 95 % người chết do ung thư phổi hiện nay có liên quan đến hút thuốc lá. Từ đó, các số liệu thống kê sẽ cho chúng ta biết rằng ung thư phổi hầu như là tất cả liên quan đến hút thuốc lá và nếu chúng ta muốn có một cơ hội tốt để tránh ung thư phổi, thì chúng ta không nên hút thuốc.
4. Nghiên cứu y học
Các nhà khoa học phải chỉ rõ một tỷ lệ thống kê hợp lệ, hiệu quả của thuốc trước khi bất kỳ loại thuốc nào đó được quy định. Chúng ta thường nghe Thống kê sau mỗi nghiên cứu y học.
5. Di truyền học
Nhiều người đang bị ảnh hưởng bởi bệnh di truyền và có khả năng truyền lại cho con cái của họ. Thống kê rất quan trọng trong việc xác định tỷ lệ một em bé có bị ảnh hưởng bởi căn bệnh di truyền này hay không.
6. Chiến dịch chính trị
Bất cứ khi nào có một cuộc bầu cử, các tổ chức truyền thông sẽ tham khảo mô hình. Từ đó, họ cố gắng dự đoán ai là người chiến thắng. Các ứng cử viên thì tham khảo ý kiến từ các cuộc thăm dò cử tri để xác định xem họ vận động ở đâu và như thế nào. Thống kê đóng góp một phần trong việc mà chúng ta sẽ lựa chọn bầu những quan chức chính phủ.
7. Bảo hiểm
Chúng ta biết rằng để được lái xe, chúng ta phải có bảo hiểm xe theo pháp luật quy định. Nếu chúng ta có thế chấp ngôi nhà của mình, thì chúng ta phải có được bảo hiểm cho ngôi nhà. Tỷ lệ này được các công ty bảo hiểm tính cho chúng ta dựa trên số liệu từ tất cả các yếu tố định hướng hoặc từ các chủ nhà ở khu vực của chúng ta.
8. Hàng tiêu dùng
Wal-Mart, nhà bán lẻ hàng đầu trên toàn thế giới, theo dõi tất cả mọi thứ do họ bán ra và sử dụng thống kê để tính toán những mặt hàng gì gửi đến từng cửa hàng và khi nào. Phân tích thông tin từ cửa hàng của họ, Ví dụ, Wal-Mart đã quyết định rằng người dân sẽ mua bánh kem dâu khi một cơn bão được dự đoán xảy ra ở Florida! Vì vậy, họ chuyển nhanh và cung cấp các sản phẩm này cho các cửa hàng ở Florida dựa trên các thông tin dự báo thời tiết.
9. Kiểm tra chất lượng
Các công ty làm hàng ngàn sản phẩm mỗi ngày và phải đảm bảo một trong các mục chất lượng sản phẩm tốt bán được. Nhưng một công ty không thể kiểm tra tất cả các món hàng khi gửi đến người tiêu dùng. Vì vậy, các công ty sử dụng số liệu thống kê để kiểm tra một số ít sản phẩm, được gọi là một mẫu. Nếu mẫu đó đem đi kiểm tra chất lượng, giả định sau kiểm tra tất cả các mặt hàng được làm đều thuộc trong nhóm mẫu đó được gọi là hàng tốt.
10. Thị trường cổ phiếu
Một chủ đề mà chúng ta nghe rất nhiều về những tin tức thị trường chứng khoán. Các nhà phân tích chứng khoán cũng sử dụng mô hình tính toán số liệu thống kê để dự báo những gì đang xảy ra trong nền kinh tế.
Công Hoan (lược dịch)
Nguồn: http://www.mathworksheetscenter.com/mathtips/statsareimportant.html