Arie Aharon, Tổng cục Thống kê Trung ương Israel[1]
I. Giới thiệu
1. Trong những năm gần đây, số lượng các cuộc điều tra mới do Cục Thống kê Trung ương Israel (ICBS) tiến hành đã tăng lên đáng kể. Sự gia tăng này là do Israel là thành viên của tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), cũng như nhu cầu số liệu thống kê ngày càng tăng của các bộ trong chính phủ. Một số cuộc điều tra do các bộ ủy thác trước đây là các dự án điều tra, và một số khác hiện đang là những cuộc điều tra.
2. Đặc điểm nổi bật nhất của các cuộc điều tra này là cần được tiến hành trong thời gian ngắn, ngay sau khi được ủy quyền thực hiện, và lệ thuộc vào nguồn ngân sách hạn hẹp mang tính cứng nhắc.
3. Vấn đề làm chúng tôi bận tâm, đó là làm thế nào để chỉ đạo thành công một khối lượng lớn các cuộc điều tra mới theo các phương pháp phỏng vấn trực tiếp có sự hỗ trợ máy tính cá nhân (CAPI) và phỏng vấn qua điện thoại có trợ giúp của máy tính (CATI), cũng như các phương pháp thu thập dữ liệu khác trong một thời gian ngắn với nguồn ngân sách vẫn còn hạn hẹp. Vấn đề này đã nảy sinh, bởi vì ICBS luôn phát triển các hệ thống riêng cho từng cuộc điều tra, và quá trình phát triển các hệ thống này đòi hỏi một lượng thời gian và tiền bạc đáng kể. Ngoài ra, tất cả các cuộc điều tra lại phải cần đến những bộ phận cán bộ cụ thể.
4. Bài viết này trình bày những bước chỉ đạo của ICBS thực hiện nhanh các cuộc điều tra, mà vẫn duy trì ngân sách nghiêm ngặt và giảm chi phí.
II. Các cuộc điều tra bổ sung và hệ thống chung
A. Các thành phần và nhân tố chính tác động đến chi phí điều tra
5. Sau đây là nhưng yếu tố vận hành cơ bản của mọi cuộc điều tra,
(a) Hệ thống chọn mẫu – xác định tổng thể điều tra và lấy mẫu,
(b) Bảng hỏi – phát triển bảng hỏi lưu trên máy tính,
(c) Hệ thống quản lý hoạt động địa bàn ở các vị trí khác nhau ( điều tra viên, điều phối viên và giám sát viên), kể cả kiểm tra hiệu chỉnh,
(d) Truyền dữ liệu (trong các cuộc điều tra phỏng vấn trực tiếp có trợ giúp của máy tính – CAPI),
(e) Nhân viên- Điều tra viên và điều phối viên,
(f) Hệ thống nhập dữ liệu (đối với bảng hỏi in trên giấy).
6. Hai nhân tố chính tác động đến chi phí và thời gian lên kế hoạch điều tra, đó là:
(a) Phát triển hệ thống thu thập dữ liệu trên máy tính ( bảng hỏi và hệ thống quản lý công tác địa bàn);
(b) Điều tra viên và điều phối viên.
Một số yếu tố khác như tổng thể điều tra cũng ảnh hưởng đến chi phí.
B. Giải pháp đề xuất:
7. Với nhận thức về các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí điều tra và thời gian lập kế hoạch điều tra, sau đây là giải pháp:
(a) Tiến hành một cuộc điều tra phụ ( bổ sung) dựa trên cuộc điều tra hiện có;
(b) Phát triển các hệ thống chung trên máy tính.
8. Cuộc điều tra bổ sung dựa trên nền tảng hiện có của cuộc điều tra khác. Với ý tưởng là để có thể tiếp thu được càng nhiều càng tốt các yếu tố từ một cuộc điều tra hiện có và áp dụng chúng trong cuộc điều tra mới. Điều này có nghĩa là:
(a) Sử dụng cùng một mẫu.
(b) Sử dụng cùng những điều tra viên và điều phối viên. Không cần bổ sung nhân viên ngoài việc phải đầu tư vào bộ phận nhân viên hiện có.
(c) Sử dụng cùng một hệ thống quản lý công tác địa bàn.
(d) Tích hợp hệ thống chung.
(e) Giảm gánh nặng cung cấp thông tin cho đối tượng điều tra.
9. Chi phí chính cho phát triển điều tra mới là chi thêm cho bảng hỏi mới dựa vào điều tra hiện có. ICBS đã chỉ đạo một số cuộc điều tra bổ sung như vậy với việc sử dụng cả hai phương pháp CATI và CAPI.
10. Thí dụ, như cuộc điều tra hiểu biết về lĩnh vực tài chính: Đây là một cuộc điều tra bổ sung dựa trên một cuộc điều tra xã hội học hiện có, được ICBS tiến hành. Cuộc điều tra này sử dụng phương pháp CAPI. Sau khi gặp gỡ với những người tham gia trong mẫu được chọn của điều tra xã hội, các đối tượng điều tra được cấp một bảng câu hỏi in sẵn để tự điền vào đó các câu trả lời. Điều tra viên thu lại ngay sau khi các đối tượng hoàn thành phiếu điều tra,. Trong trường hợp này, điều tra cùng dựa trên một sườn mẫu, với cùng những điều tra viên và điều phối viên. Không cần lấy mẫu mới về các đối tượng điều tra và hệ thống quản lý cũng tương tự như được sử dụng trong điều tra xã hội học. Các điều tra viên không phải lấy dữ liệu về nhân khẩu học, bởi vì các đối tượng điều tra đã cung cấp thông tin đó trong cuộc điều tra xã hội học. Phương pháp điều tra này cần một bảng hỏi in và đối tượng điều tra tự quản lý. Tuy nhiên, nếu như bảng hỏi được lưu trong máy tính, thì có thể dễ dàng nhập thêm điền dữ liệu vào.
(b) Suốt năm qua, các ICBS đã chuyển sang điều tra về lực lượng lao động hàng tháng (cho đến năm 2011, điều tra lực lượng Lao động được tiến hành hàng quý). Trong quá trình triển khai điều tra này hàng tháng, từng giai đoạn của CATI đã được xác định trước. Điều này tạo điều kiện tiến hành một cuộc điều tra bổ sung, tương tự như loại hình các cuộc điều tra nói ở trên.
(c) Điều tra về niềm tin tiêu dùng được thực hiện trên cơ sở phương pháp CATI. Cuộc điều tra dựa vào điều tra xã học (với nền tảng của những người tham gia đã được lấy mẫu, sử dụng trong điều tra xã hội). Đâu là bằng chứng về tiết kiệm trong điều tra này ? Tiết kiệm nằm trong các lĩnh vực chính như:
– Cuộc điều tra dựa trên cùng một mẫu như được sử dụng trong điều tra xã hội. Do vậy, không cần lấy mẫu mới.
– Các dữ liệu nhân khẩu học đã thu được trong điều tra xã hội được sử dụng trong điều tra này.
– Liên lạc với các đối tượng điều tra qua điện thoại, theo các số điện thoại đã lấy được trong các cuộc gặp gỡ ở địa bàn điều tra.
– Hệ thống chung được sử dụng để thu thập các dữ liệu.
(d) Điều tra Y tế: ICBS đã sử dụng phương pháp CATI thu thập dữ liệu trong điều tra y tế, là cuộc điều tra bổ sung được thực hiện trên cơ sở hàng quý. Các phương pháp được sử dụng trong điều tra này giống như các phương pháp nói ở trên, dù rằng chưa phát triển hệ thống lưu trên máy tính. Do vậy, điều tra viên phải cho thêm các thông tin bổ sung trên giấy. Như đã đề cập, hiện chúng tôi đang phát triển một hệ thống lưu trên máy tính để điều tra viên không phải sử dụng tài liệu trên giấy.
11.Cuộc điều tra chung là một trong những khuôn mẫu đã được phát triển đối với bảng câu hỏi có thể thích nghi được với nhiều cuộc điều tra, như các cuộc phỏng vấn trực tiếp và phỏng vấn qua điện thoại. Cuộc điều tra chung bao gồm một số thành phần như:
(a) Bảng câu hỏi
(b) Hệ thống giám sát công việc ở địa bàn (ở những vị trí khác nhau)
(c) Gửi dữ liệu bằng CAPI
(d) Hệ thống nhập dữ liệu từ các bảng hỏi chung đối với các cuộc điều tra phải được thực hiện với những bảng câu hỏi được in trên giấy.
12. Trong quá trình thiết kế các cuộc điều tra chung, cần phải đạt được những mục tiêu sau đây:
(a) Giảm thời gian thiết kế cuộc điều tra mới;
(b) kết hợp các phương pháp thu thập dữ liệu (CATI, Internet, và CAPI);
(c) Đạt được tính thống nhất trong thực hiện các cuộc điều tra theo cách thiết lập các hoạt động tiêu chuẩn và các quy trình tiến hành các cuộc điều tra. Điều này cũng làm cho các cuộc phỏng vấn dễ dàng hơn, bởi vì cho phép các cuộc điều tra sử dụng các hệ thống giống nhau.
(d) Tiết kiệm thời gian trong triển khai điều tra bằng việc sử dụng lại các gói phần mềm. Đó là, xây dựng một cơ sở hạ tầng công nghệ thích hợp với một số phương pháp thu thập dữ liệu.
13. Đây là phương pháp nhanh nhất và kinh tế nhất, nhưng hạn chế chính của nó là sự phức tạp ở khâu thiết kế bảng hỏi. Hệ thống chung chỉ phù hợp với bảng hỏi đơn giản có luồng dữ liệu nhỏ.
14. Tuy nhiên, theo thủ tục phát triển các bảng hỏi phức tạp, các phương pháp hợp thức và quen thuộc vẫn cần được sử dụng ở các cuộc điều tra chung. Phương pháp chung, mang tính khái quát là thích hợp cho các dự án mà trong đó các cuộc điều tra chính hiện nay dùng làm cơ sở cho các cuộc điều tra nhỏ hơn, và thu thập dữ liệu là sự kết hợp hai phương pháp qua điện thoại và phỏng vấn trực tiếp. Phương pháp này có thể được sử dụng trong hầu hết tất cả các cuộc điều tra kinh doanh được ICBS chỉ đạo.
15. Truyền dữ liệu được sử dụng trong các cuộc điều tra trực tiếp với trợ giúp của máy tính-CAPI. Nó đã được sử dụng trong tất cả các cuộc điều tra do ICBS tiến hành, và đã được đồng hóa trong toàn hệ thống. Ưu điểm của phương pháp này là đã được chuẩn hóa, và tất cả các điều tra viên có thể sử dụng được, đặc biệt là những người sử dụng cùng một máy tính xách tay để thực hiện các cuộc phỏng vấn.
16. Nhập dữ liệu từ một bảng câu hỏi tổng quát in sẵn vẫn là một vấn đề chưa được giải quyết, do những thay đổi về luồng đi của thông tin bên trong bảng hỏi. Cần phải đủ linh hoạt để điều chỉnh câu trả lời của các đối tượng điều tra.
III. Tóm tắt thông tin
17. Các phương pháp điều tra bổ sung và phương pháp chung là công cụ hiệu quả để cắt giảm chi phí và làm giảm đáng kể thời gian lập kế hoạch điều tra. Trong những cuộc điều tra nhất định (chủ yếu là điều tra bổ sung), những công cụ này cũng làm giảm bớt gánh nặng trả lời đối với tổng thể điều tra. Các cuộc điều tra bổ sung luôn dựa vào cuộc điều tra chính hiện có, như điều tra xã hội, điều tra lực lượng lao động và vòng Tổng điều tra dân số . Tuy nhiên, cần lưu ý rằng cả hai phương pháp điều tra bổ sung và phương pháp chung chỉ thích hợp cho các cuộc điều tra tương đối nhỏ. Điều tra bổ sung phụ thuộc chủ yếu vào độ dài của bảng hỏi hoặc thời gian của cuộc phỏng vấn. Trong các cuộc điều tra chung, có những mặt hạn chế về các bảng hỏi. Đó là, nó chỉ phù hợp với bảng hỏi đơn giản, không có một dòng chảy dữ liệu lớn, bởi vì các cuộc điều tra này được xây dựng trên cơ sở những khuôn mẫu (template), với tùy chọn trả lời cho từng câu hỏi có thể được nhập vào các khuôn mẫu đó. Các luồng dữ liệu hiện chưa được phát triển đầy đủ, nhưng có thể được thực hiện trong trong tương lai./.
TMH (dịch)
Nguồn http://www.unece.org/stats/documents/2012.10.coll.html
DESIGNING METHODS FOR RAPID DATA COLLECTION AT A LOW COST
Contributed Paper, Prepared by Arie Aharon, Central Bureau of Statistics, Israel
– Seminar on New Frontiers for Statistical Data Collection
(Geneva, Switzerland, 31 October-2 November 2012)
[1] Bài viết đóng góp cho Hội nghị chuyên đề về “Những giới hạn mới trong thu thập dữ liệu thống kê” tổ chức tại Geneva, Thụy sỹ từ 31/ 10 đến 2 /11 năm 2012.