Nhằm lấy ý kiến về việc cải tiến phương pháp tính giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản, chiều ngày 13/9/2023, Tổng cục Thống kê (TCTK) tổ chức Hội thảo với sự tham dự của các Phó Tổng cục trưởng TCTK: Nguyễn Thanh Dương và Lê Trung Hiếu, đồng chủ trì Hội thảo.
Tới tham dự Hội thảo, có đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; đại diện lãnh đạo, chuyên viên một số đơn vị liên quan thuộc TCTK.
Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Thanh Dương và Lê Trung Hiếu đồng chủ trì Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Thanh Dương cho biết, hiện nay phương pháp tính giá trị sản xuất (GTSX) ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản theo phương pháp sản xuất, sử dụng bảng giá cố định 2010 đã dần bộc lộ những vấn đề. Xuất phát từ nhu cầu của các ngành quản lý, đồng thời nhằm thống nhất phương pháp tính GTSX của các ngành kinh tế quốc dân theo yêu cầu Thông tư số 13/2019/TT-BKHĐT ngày 31/12/2019 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, quy định năm 2020 làm năm gốc để tính các chỉ tiêu theo giá so sánh. Từ năm 2020, Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản (TCTK) đã tiến hành nghiên cứu và tính toán thử nghiệm GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản theo giá bình quân năm hiện hành. Trên cơ sở báo cáo hiện trạng và đề xuất cải tiến phương pháp tính giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản của Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản, TCTK tổ chức Hội thảo lần này nhằm lấy ý kiến các đại biểu về việc cải tiến phương pháp tính GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản.
Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã được lắng nghê đại diện Lãnh đạo Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản trình bày báo cáo về hiện trạng và đề xuất cải tiến phương pháp tính giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản. Theo đó, báo cáo chỉ ra rằng: GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản gồm giá trị sản phẩm và giá trị dịch vụ; GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản được biên soạn theo giá so sánh (năm 2010) và theo giá hiện hành; Nguồn số liệu để tính sản lượng sản phẩm/giá trị hoạt động được tính toán theo kết quả điều tra nông, lâm nghiệp, thủy sản, cập nhật thêm từ báo cáo của các Cục Thống kê, thực hiện phân bổ sản phẩm/giá trị hoạt động theo quý; Chỉ số giá năm hiện hành so với năm gốc 2010 sử dụng chỉ số giá do Vụ Thống kê Giá cung cấp; Phần mềm sử dụng tính GTSX gồm phiên bản áp dụng cho Cục Thống kê và phiên bản áp dụng cho Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản.
Tuy nhiên, phương pháp tính GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản cần được đổi mới, do việc sử dụng bảng giá năm 2010 chưa tính đầy đủ sự phát triển đa dạng của các sản phẩm nông, lâm nghiệp, thủy sản; các sản phẩm mới xuất hiện, nhất là sản phẩm có giá trị cao; ngoài ra bảng giá cố định 2010 cũng đã được xây dựng khá lâu, không được cập nhật.
Qua nghiên cứu kinh nghiệm một số quốc gia, Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản đã tính toán thử nghiệm GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản theo phương pháp giá bình quân năm hiện hành và đã đạt được một số kết quả, đồng thời xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả tính toán cũng như vẫn còn một số vấn đề còn vướng mắc.
Toàn cảnh buổi Hội thảo
Trong phiên thảo luận, hầu hết các đại biểu nhất trí với việc thay đổi phương pháp tính giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản là cần thiết. Thông qua trao đổi và thảo luận, đã có nhiều ý kiến về việc lựa chọn phương pháp tính GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản và lộ trình thực hiện dự kiến trong thời gian tới.
Đánh giá về việc điều chỉnh phương pháp tính GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản mới của TCTK, đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng phương pháp tính mới của TCTK đề xuất sẽ phản ánh đúng hơn chất lượng sản phẩm trong GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản. Đồng thời cam kết, sẽ phối hợp chặt chẽ với TCTK tiến hành rà soát, bổ sung danh mục sản phẩm hàng hóa nông, lâm nghiệp và thủy sản, đặc biệt là danh mục sản phẩm hàng hóa có giá trị cao, tiến hành xác định giá một số sản phẩm.
Kết luận Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Thanh Dương đề nghị Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản (TCTK) tiếp thu các ý kiến tại Hội thảo, tiếp tục rà soát và hoàn thiện phương pháp tính GTSX nông, lâm nghiệp và thủy sản, trong quá trình đó cần xin ý kiến các đơn vị chức năng thuộc Tổng cục, các Cục Thống kê địa phương và ngành Nông nghiệp; tận dụng tối đa kết quả các cuộc điều tra của ngành Thống kê. Đồng thời, Vụ Thống kê Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn để hoàn thiện phương pháp tính toán mới đảm bảo tính khả thi./.
Minh Tiến