Ngày 16/11/2020, tại Hà Nội, Tổng cục Thống kê (TCTK) đã phối hợp với Ủy ban Kinh tế – Xã hội châu Á – Thái Bình Dương (UNESCAP) tổ chức Hội thảo Đánh giá thực trạng và định hướng phát triển Thống kê kinh tế đến năm 2045. Hội thảo được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến tại điểm cầu đại diện cho UNESCAP. Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Thị Hương chủ trì Hội thảo. Tham dự buổi Hội thảo có các Lãnh đạo TCTK, đại diện một số bộ, ngành, trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức quốc tế, các chuyên gia; lãnh đạo, chuyên viên các đơn vị thuộc cơ quan TCTK. Bà Gemma Van Halderen – Trưởng Bộ phận Thống kê của UNESCAP và một số đại diện của UNESCAP tham dự trực tuyến.
Tại Hội thảo, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương cho biết, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm và đề ra chính sách, giải pháp phát triển ngành Thống kê phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước. Ngày 18/10/2011, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1803/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2030, đây là văn bản Chiến lược phát triển đầu tiên của Thống kê Việt Nam.
Sau 10 năm thực hiện Chiến lược, Thống kê Việt Nam luôn bám sát vào mục tiêu và nội dung của 9 chương trình hành động, sáng tạo vượt mọi khó khăn chủ động để tổ chức khá thành công Chiến lược. Thống kê Việt Nam ngày càng hiện đại, có uy tín trên thế giới và khu vực, niềm tin của người sử dụng thông tin thống kê ngày càng cao hơn. Bên cạnh những thành công, phát triển, Thống kê Việt nam còn những hạn chế và phải vượt qua những thách thức không nhỏ như: chất lượng nhân lực, vai trò của thông tin dữ liệu ngày càng tăng trong nền kinh tế số và xã hội số, sự cạnh trang từ các tổ chức thống kê ngoài nhà nước…Chính vì vậy, việc đánh giá lại hiện trạng Thống kê Việt Nam, nghiên cứu xu hướng thống kê thế giới và xác định các định hướng trong Chiến lược phát triển thống kê giai đoạn tiếp theo là rất quan trọng, đặc biệt là lĩnh vực thống kê kinh tế.
Là một lĩnh vực trong hoạt động sản xuất thống kê, thống kê kinh tế có liên quan đến tất cả các bước trong quy trình sản xuất thông tin thống kê, bao trùm tất cả các hoạt động sản xuất ra các thông tin thống kê mô tả trạng thái và chuyển động của các hiện tượng kinh tế. Mục đích của thống kê kinh tế là nhằm cung cấp thông tin để người sử dụng phân tích hành vi của các nhà điều hành kinh tế, dự báo những chuyển động có thể xảy ra của nền kinh tế nói chung, thực hiện chính sách kinh tế và các quyết định kinh doanh, cân nhắc ưu và nhược điểm của phương án thay thế đầu tư. Thống kê kinh tế có tầm quan trọng to lớn như vậy, trong 10-25 năm tới cần có những định hướng phát triển như thế nào để đáp ứng nhu cầu trong Chiến lược phát triển kinh tế xã hội nói chung và Chiến lược phát triển thống kê nói riêng, những vấn đề đó cần phải được giải quyết trong Hội thảo hôm nay.
Hội thảo sẽ tập trung vào 4 phần chính: (1) Các xu hướng phát triển của thống kê thế giới; (2) Chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam và những vấn đề đặt ra cho công tác thống kê; (3) Xác định những định hướng phát triển quan trọng cho thống kê kinh tế trong 10-25 năm tới; (4) Các vấn đề khác như hướng tiếp cận, các giải pháp, tổ chức thực hiện…
Tổng cục trưởng TCTK, TS. Nguyễn Thị Hương phát biểu tại Hội thảo
Tại điểm cầu trực tuyến, bà Gemma Van Halderen – Trưởng Bộ phận Thống kê của UNESCAP gửi lời chúc mừng Tổng cục Thống kê và đánh giá cao sự chỉ đạo, điều hành của Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương, chúc mừng sự kịp thời và thành công của cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, thực hiện xong trước khi dịch Covid diễn ra. Theo bà Gemma Van Halderen, Chiến lược phát triển Thống kê giai đoạn 2011-2020 hoàn toàn phù hợp với bối cảnh của nền kinh tế Việt Nam. Sự gắn kết của Thống kê Việt Nam với các tiêu chuẩn thống kê quốc tế là rất quan trọng. Bên cạnh đó, Bà khuyến khích Thống kê Việt Nam tiếp tục thực hiện hiệu quả hơn nữa Chiến lược thống kê phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội, qua đó khẳng định vai trò của Thống kê Việt Nam, thực hiện tốt chiến lượt phát triển thống kê quốc gia.
Bà Gemma Van Halderen – Trưởng Bộ phận Thống kê của UNESCAP
tham dự trực tuyến hội thảo
Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã được nghe các chuyên gia trong và ngoài nước trình bày một số nội dung liên quan chủ đề của buổi Hội thảo. Trong đó, bà Gemma Van Halderen – Trưởng Bộ phận Thống kê của UNESCAP trình bày về Phát triển Thống kê toàn cầu: Tăng cường thống kê chính thức vì Chương trình nghị sự 2030 cho Phát triển bền vững và ưu tiên phát triển quốc gia. Mục đích của bài trình bày nhằm: Giới thiệu sự lựa chọn phát triển thống kê chính thức để xây dựng Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam (VSDS); Lựa chọn dựa trên đánh giá cá nhân và đưa ra khuyến nghị về một số hoạt động cần cân nhắc.
Phó giáo sư, Tiến sĩ Bùi Tất Thắng – Nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình bày về Xây dựng chiến lược phát triển kinh tế – xã hội Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045 và những vấn đề đặt ra cho công tác thống kê. Phần trình bày tập trung vào 3 nội dung chính: (1) Đánh giá thực lực điểm xuất phát (hiện trạng) (2) Nội dung chiến lược 2021-2030, (3) Những vấn đề đặt ra đối với công tác thống kê trong thời gian tới.
Thạc sĩ Nguyễn Văn Đoàn – Nguyên Viện trưởng Viện khoa học Thống kê đã có 2 phần trình bày. Thứ nhất là, Quy trình xây dựng chiến lược tập trung vào 3 nội dung: Một số nội dung cơ bản về xây dựng chiến lược; Quy trình xây dựng chiến lược phát triển thống kê; Tầm nhìn chiến lược thống kê của một số quốc gia. Thứ hai là, Định hướng phát triển Thống kê kinh tế trong xây dựng chiến lược thống kê giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045.
Cũng tại hội thảo, nhiều chuyên gia kinh tế cũng như chuyên gia thống kê hàng đầu Việt Nam đã tích cực tham gia tham luận. Tiến sĩ Đỗ Văn Thành – Nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội Quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham luận về nhu cầu số liệu thống kê phục vụ phân tích định lượng chính sách kinh tế vĩ mô. Tiến sĩ Nguyễn Huy Lương – Chủ tịch Hội Thống kê tỉnh Phú Thọ tham luận về chỉ số phát triển kinh tế – xã hội và nghiên cứu áp dụng cho Việt Nam; qua đó khái quát những thuận lợi, khó khăn, kết quả, hạn chế của thống kê kinh tế trong giai đoạn vừa qua và đưa ra một số đề xuất phát triển Thống kê kinh tế trong giai đoạn mới. Tiến sĩ Phạm Đăng Quyết – Hội Thống kê Việt Nam tham luận các vấn đề xoay quanh nội dung lồng ghép phát triển thống kê kinh tế trong chiến lược phát triển thống kê Việt Nam. Trong đó, theo thống kê của Woldbank, năm 2019, chỉ số chung về năng lực thống kê của Việt Nam đạt 78,89/100 điểm, xếp vị trí thứ 5/11 quốc gia và vùng lãnh thổ trong khu vực tham gia đánh giá, đạt trình độ khá. Mục tiêu đặt ra đến năm 2030, Thống kê Việt Nam phát triển nhanh, bền vững và đạt trình độ tiên tiến trong khu vực.
Kết luận hội thảo, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương yêu cầu Tổ thường trực phải xây dựng bảng hỏi chi tiết, cụ thể để yêu cầu các đơn vị thuộc TCTK trả lời nhằm hoàn thiện xây dựng chương trình hành động, mục tiêu cho Chiến lược giai đoạn tới. Tổ thường trực phải bám sát công việc, hàng tuần báo cáo tiến độ để hiện thực hóa công việc trong thời gian tới vì tiến độ công việc đã chậm so với kế hoạch. Tổng cục trưởng yêu cầu sẽ tổ chức tiếp một hội thảo trong tháng 12/2020 sau kết thúc quá trình tham vấn.Bà cũng gửi lời cảm ơn ESCAP đã tài trợ, cảm ơn các chuyên gia trong nước, quốc tế và các đơn vị đầu mối, phối hợp tổ chức thành công Hội thảo này.
Hội thảo đã diễn ra trong không khí trang trọng với tinh thầm tham gia nhiệt tình, nghiêm túc của các đại biểu.
Toàn cảnh buổi Hội thảo
Khương Duy