Ngày 5/5/2022, tại Hà Nội, Tổng cục Thống kê (TCTK) và Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNFPA) tổ chức Lễ khởi động dự án mới nhằm hỗ trợ Việt Nam xây dựng, cung cấp, sản xuất và sử dụng dữ liệu về dân số và phát triển có chất lượng phục vụ xây dựng và giám sát các chính sách, chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội; đồng thời theo dõi tiến độ đạt được các Mục tiêu phát triển bền vững ở Việt Nam giai đoạn 2022 – 2026 (VNM10P04) cùng với công bố Báo cáo Tình trạng Dân số Thế giới năm 2022 của UNFPA “Nhìn rõ những mảng tối: Các bằng chứng cho thấy cần phải hành động để ứng phó với cuộc khủng hoảng đang bị lãng quên – Mang thai ngoài kế hoạch”.
Tham dự buổi Lễ, có Bà Nguyễn Thị Hương – Tổng cục trưởng TCTK; các Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Trung Tiến và Lê Trung Hiếu; lãnh đạo các đơn vị thuộc TCTK. Đại diện cho các cơ quan Bộ ngành có sự góp mặt của Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà; đại diện lãnh đạo Cục Hộ tịch, quốc tịch và chứng thực, Bộ Tư Pháp; Vụ Xã Hội, Ủy ban Xã hội Quốc hội; Bà Naomi Kitahara – Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam, các chuyên gia của Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam; cùng sự tham gia của đông đảo của các cơ quan truyền thông, báo chí.
Tổng cục Trưởng TCTK Nguyễn Thị Hương phát biểu tại buổi Lễ
Phát biểu tại Lễ khởi động dự án, Tổng cục Trưởng TCTK Nguyễn Thị Hương cho biết, Việt Nam đang chuyển mình nhanh chóng để tăng trưởng và phát triển. Cả nước đang nỗ lực thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021 – 2030, Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2025, và Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững. Lễ khởi động dự án lần này diễn ra trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đã và đang gây ra những tác động nghiêm trọng về phát triển kinh tế – xã hội đặc biệt là các biến động về dân số đối với toàn cầu nói chung và Việt Nam nói riêng. Trong bối cảnh này, số liệu thống kê chất lượng và đáng tin cậy là yếu tố căn bản để xây dựng, thực hiện triển khai, giám sát và đánh giá tiến trình đạt được các mục tiêu kinh tế – xã hội và các mục tiêu phát triển bền vững.
Việt Nam đánh giá cao sự hỗ trợ của Quỹ dân số Liên hợp quốc (UNFPA) dành cho Việt Nam trong gần 45 năm hợp tác, đã giúp Việt Nam hoạch định các chính sách về dân số và phát triển, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao khả năng thu thập, phân tích và xử lí dữ liệu để làm cơ sở cho việc hoạch định chính sách trong lĩnh vực dân số nhằm hỗ trợ nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và tăng cường năng lực quốc gia về xây dựng và thực hiện các chiến lược về dân số, thúc đẩy sự tăng trưởng quốc gia.
Toàn cảnh diễn ra buổi Lễ
Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương bày tỏ lời cảm ơn đối với Quỹ Dân số Liên hợp quốc về sự hỗ trợ đặc biệt của đơn vị đã dành cho TCTK thời gian qua với những hỗ trợ hiệu quả trong cuộc Tổng điều tra dân số, đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao khả năng thu thập, phân tích và xử lý dữ liệu góp phần không nhỏ giúp TCTK nâng cao được năng lực trong việc xây dựng và quản lý dữ liệu và số liệu thống kê. Dự án chu kỳ 10 hợp tác giữ TCTK và UNFPA phù hợp với lộ trình thực hiện Chiến lược phát triển thống kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045. TCTK cam kết sẽ tận dụng tốt các nguồn lực của dự án để không ngừng phát triển nhằm cung cấp các dữ liệu kịp thời, có chất lượng cao, phục vụ công tác hoạch định chính sách phát triển kinh tế, xã hội, thúc đẩy sự tăng trưởng quốc gia. Dự án hợp tác mới mang mã số VNM10P04 được triển khai nhằm hỗ trợ Việt Nam áp dụng công nghệ và các nền tảng truyền thông mới trong việc thu thập, phân tích và phổ biến dữ liệu, và đảm bảo các chính sách, chiến lược nhằm đạt được các Mục tiêu Phát triển bền vững vào năm 2030.
Bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam phát biểu tại buổi lễ: “TCTK là một trong những đối tác quan trọng nhất của UNFPA tại Việt Nam. Bà đánh giá cao những kết quả đạt được trong hợp tác giữa TCTK và UNFPA, nhấn mạnh rằng những quốc gia có dữ liệu chất lượng là những quốc gia đạt được mức tăng trưởng kinh tế – xã hội ấn tượng. Dữ liệu tốt hơn, cuộc sống tốt hơn”.
Tại sự kiện, UNFPA cũng trình bày Báo cáo “Tình trạng Dân số Thế giới 2022 (SWOP 2022)” được công bố toàn cầu vào ngày 30 tháng 3 năm 2022 có tiêu đề “Nhìn rõ những mảng tối: Các bằng chứng cho thấy cần phải hành động để ứng phó với cuộc khủng hoảng đang bị lãng quên – Mang thai ngoài kế hoạch”. Báo cáo nhấn mạnh rằng trong tổng số ca mang thai hàng năm trên toàn thế giới, thì gần nửa trong số đó và cụ thể là 121 triệu ca là mang thai ngoài kế hoạch. Đối với phụ nữ và trẻ em gái bị ảnh hưởng, họ không có lựa chọn trong việc có mang thai hay không, trong khi đây là lựa chọn có tác động lớn nhất đến cuộc sống của họ.
Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc cải thiện sức khỏe sinh sản và tình dục trong 20 năm qua. Tuy vậy, sự chênh lệch và bất bình đẳng liên quan đến sức khỏe sinh sản và tình dục vẫn còn tồn tại trong các cộng đồng dân cư khác nhau, bao gồm đồng bào dân tộc ít người, lao động nhập cư, thanh thiếu niên và những người sống ở vùng sâu, vùng xa. Các bằng chứng hiện tại cho thấy mặc dù tỷ lệ tử vong mẹ ở cấp quốc gia tại Việt Nam đã giảm xuống còn 46 ca tử vong mẹ/100.000 trẻ đẻ sống, nhưng ở các khu vực trung du và miền núi phía Bắc và Tây Nguyên, tỷ lệ này vẫn còn cao hơn con số đó tới 2-3 lần. Đồng thời, tỷ lệ tử vong mẹ ở các bà mẹ dân tộc H’Mông cao hơn 7 lần so với các bà mẹ dân tộc Kinh. Ở những khu vực này, rất nhiều bà mẹ tử vong do việc mang thai và sinh con tại nhà. Thậm chí nhiều bà mẹ sinh con mà không có sự trợ giúp của người đỡ đẻ có kỹ năng.
Bà Naomi Kitahara nhấn mạnh tại sự kiện: “Đây là một nguyên nhân dẫn đến việc mang thai ngoài kế hoạch, đồng thời cũng là một phần của cuộc khủng hoảng vô hình đang diễn ra ngay trước mắt chúng ta ở khắp mọi nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. UNFPA kêu gọi các nhà hoạch định chính sách và các nhà lãnh đạo địa phương ưu tiên quyền của phụ nữ và trẻ em gái, tạo thêm nhiều lựa chọn, bao gồm cả việc tiếp cận phổ cập tới các biện pháp tránh thai an toàn và hiệu quả và đảm bảo rằng mọi thanh thiếu niên – bao gồm cả trẻ em trai – đều nhận thức đầy đủ về các nguy cơ và biện pháp phòng tránh mang thai ngoài kế hoạch. Chúng ta cần lắng nghe tiếng nói của phụ nữ, hiểu rõ hơn nhu cầu của họ và tăng cường sự bình đẳng cho họ trên mọi lĩnh vực”./.
Cuối buổi Lễ, nhân ngày kỷ niệm 76 năm thành lập Ngành Thống kê Việt Nam (6/5/1946-6/5/2022) bà Naomi Kitahara – Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam đã gửi tặng bó hoa tươi thắm chúc mừng TCTK.
Các đại biểu tham dự chụp ảnh lưu niệm tại buổi Lễ.