Ngày 08/11/2016 đã kết thúc cuộc bầu cử tổng thống Mỹ lần thứ 58, với kết quả Donald John Trump sinh ngày 16/4/1946, bang New York thuộc Đảng Cộng hòa đã đắc cử. D.G. Trump trở thành Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ, là người già nhất (70 tuổi) khi trở thành tổng thống nước Mỹ, là người đầu tiên trở thành tổng thống khi là một doanh nhân. Sau đây là những con số thống kê thú vị từ 45 vị tổng thống Mỹ.
Tuổi bổ nhiệm lần đầu trung bình của 45 vị tổng thống (TT) là 56 năm 5 tháng. Nhóm tuổi 55 đến 58 chiếm tới 40% số TT. Tổng thống trẻ nhất là John F. Kennedy, bang Masschsett, đảng Dân chủ trở thành TT thứ 35 ở tuổi 40; còn TT D. Trump đắc cử TT thứ 45 ở tuổi 70.
Tuổi thọ của 39 TT thấp hơn mức tuổi thọ trung bình của dân Mỹ (77,9 năm) chỉ có 70 năm 8 tháng. Thọ nhất ( tính đến 2006 – năm mất gần đây nhất của cựu TT R.Reagan) là TT thứ 38: G.Ford và TT thứ 40: R. Reagan thọ 93 tuổi.
Nhiệm kỳ của TT là 4 năm, không một TT nào dù có tín nhiệm với nhân dân Mỹ đến đâu cũng chỉ là hai nhiệm kỳ. Cho nên trong 44 đời TT có tới 14 TT làm 2 nhiệm kỳ, duy nhất do Chiến tranh thế giới thứ II, nên TT Franklin D. Roosevelt, bang NY , thuộc Đảng Dân chủ đã làm TT từ 1933 và chết do bệnh tim ngày 12/4/1945. “Nghề” TT Mỹ là một “nghề” nguy hiểm, cho nên có tới 4 vị tổng thống đã qua đời do bệnh tật, và cũng có 4 vị TT bị ám sát trước khi kết thúc nhiệm kỳ, như TT thứ 9: TT W.H. Harrison bang Ohio, mới nhậm chức tháng 3 và mất tháng 4/1841, chưa kể nhiều TT bị ám sát may không chết, như: R. Reagan. Ngoài ra, cũng có những TT bị truất quyền làm TT do những bê bối trong khi đương nhiệm. Trung bình số năm làm chức năng TT của 44 vị TT Mỹ là 5 năm 2 tháng; người làm ít nhất là W.H. Harrison 1 tháng và nhiều nhất là TT Roosevelt, 12 năm.
Trong 45 TT Mỹ, từ TT đầu tiên George Washington (1789-1797) đến TT thứ 45 mới đắc cử ngày 8/11/2016 là D. J. Trump có 1 TT không đảng phái là TT đầu tiên G. Washington, 1 TT thuộc Đảng Liên bang là TT thứ 2 – J. Adams (1797- 1801), 4 TT thuộc Đảng Dân chủ-Cộng hòa (TT thứ 3 đến thứ 6), 4 TT thuộc Đảng Whig; còn lại là các TT thuộc Đảng Dân chủ hoặc Đảng Cộng hòa. Đảng Dân chủ tham gia chính trường sớm hơn Đảng Cộng hòa, với TT thứ 7 Andrew Jackson, còn Đảng Cộng hòa mới có thành viên của Đảng mình là TT Abraham Lincoln (TT thứ 16). Và cũng từ đây, trên chính trường Mỹ chỉ còn 2 đảng phân chia nhau ghế TT (thực ra còn các Đảng nhỏ cũng có ra tranh cử như: Đảng Cộng sản, Đảng Độc lập). Tuy sinh sau đẻ muộn, nhưng đã có tới 19 TT là thành viên của Đảng Cộng hòa, còn Đảng Dân chủ chỉ có 16 TT. Đặc biệt, có tới 4 thành viên Đảng Cộng hòa liên tiếp làm TT, như: TT thứ 18 (1861-1865), đến TT thứ 21 (1881-1885); hoặc 3 TT liên tiếp từ TT thứ 25 đến TT thứ 27 (1897-1913). Đảng Dân chủ chỉ có 4 lần 2 thành viên của Đảng mình làm TT liên tiếp. Chính vì vậy cho đến nay, mới có 16 TT là thành viên Đảng Dân chủ, còn Đảng Cộng hòa là 19 TT.
Đất nước cờ hoa với 51 bang, giữa các bang có sự khác biệt rất lớn về sự phát triển kinh tế-xã hội, về diện tích, dân số (mà số lượng dân số của mỗi bang quyết định số Đại cử tri), nên 45 TT Mỹ chỉ có 17 bang có người trở thành TT Mỹ. Nhiều nhất là New York : 9 TT; Ohio: 6 TT; Virginia: 5 TT; Masachusett: 4 TT; các bang có 3 TT là: Tennessee, California, Texas, Illinoi; các bang Louisianna, Pensylvania, New Hampshise, Indiana, New Jersey, Georgia, Misioui, Michigan và Arkansa, mỗi bang có 1 vị TT Mỹ người bang mình.
Nguyễn Quán