Phiên họp nội bộ Kỳ họp thứ 12 của Ủy ban Hệ thống thống kê Cộng đồng ASEAN

Sáng 21/11/2022 đã diễn ra Phiên họp nội bộ Kỳ họp thứ 12 của Ủy ban Hệ thống thống kê Cộng đồng ASEAN (ACSS12) bằng hình thức trực tuyến. Tham dự Phiên họp có Cơ quan Thống kê Quốc gia Cam-pu-chia (NIS) và Cơ quan Thống kê In-đô-nê-xi-a (BPS) đồng chủ tịch Ủy ban ACSS12; thành viên của Ủy ban ACSS, thành viên Tiểu ban Kế hoạch và Điều phối ACSS (SCPC), thành viên các Nhóm công tác ACSS của các quốc gia thành viên ASEAN; Bộ phận Thống kê ASEAN (ASEANstats), Vụ Giám sát hội nhập ASEAN (AIMD) thuộc Ban thư ký ASEAN.

Tham dự Phiên họp tại điểm cầu trực tuyến Tổng cục Thống kê Việt Nam có Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương; Phó Tổng cục trưởng Lê Trung Hiếu; đại diện lãnh đạo và chuyên viên một số đơn vị thuộc Tổng cục là thành viên của các nhóm công tác ASEAN gồm: Tiểu ban Kế hoạch và Điều phối ACSS (SCPC), Nhóm công tác về Chia sẻ, Phân tích, Phổ biến và Truyền thông thống kê (WGDSA); Thống kê Thương mại quốc tế về hàng hóa (WGIMTS; Thống kê Đầu tư quốc tế (WGIIS); Thống kê Thương mại quốc tế về dịch vụ (WGSITS); Hệ thống Tài khoản Quốc gia (WGSNA); Các chỉ tiêu phát triển bền vững (WGSDGI).

Phát biểu khai mạc Phiên họp, bà Hang Lina, Chủ tịch ACSS12, Tổng cục trưởng Cơ quan Thống kê Cam-pu-chia (NIS), cho biết, kể từ năm thành lập 2011, ACSS và các quốc gia thành viên đã liên tục đoàn kết, thống nhất, nỗ lực phối hợp, cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức, đóng vai trò là nền tảng cho toàn bộ các mối quan hệ ASEAN tổng thể trong tương lai. Trước cam kết của ACSS trong việc cung cấp các dữ liệu thống kê trong ASEAN kịp thời, có tính so sánh, mặc dù bị gián đoạn bởi tác động của đại dịch Covid-19, song Campuchia đã cải thiện việc thu thập và phổ biến dữ liệu ở các lĩnh vực số liệu thống kê khác nhau và đang trong quá trình chuẩn bị cho thực hiện Chiến lược Phát triển thống kê quốc gia 2024-2028 cho phù hợp với kế hoạch ACSS 2016-2025. Cuộc họp hôm nay là cơ hội để các thành viên cùng nhau rà soát và thảo luận một số chủ đề chính quan trọng đã được thống nhất từ trước. Bà bày tỏ mong muốn nhận được phản hồi của ACSS về các hướng dẫn, để thảo luận các vấn đề, hướng tới việc thực hiện các định hướng chiến lược của ACSS, nhằm đạt được số liệu thống kê tốt hơn. 

Thay mặt Ban Thư ký ASEAN, Tiến sĩ Anang Laksono, Trưởng Bộ phận Thống kê ASEAN (Ban Thư ký ASEAN) nhấn mạnh, năm 2022, mặc dù gặp phải những thách thức của đại dịch Covid-19, nhưng các quốc gia đã nhanh chóng phục hồi và thích ứng với đại dịch. Các Cơ quan Thống kê trong khu vực đã xây dựng chương trình để tăng cường hoạt động thống kê; tiếp tục tăng cường phối hợp, điều phối, hợp tác để tạo ra sự lớn mạnh của cộng đồng về năng lực thống kê của các nước thành viên ACSS cũng như trong toàn bộ cộng đồng và Ban Thư ký ASEAN; mở rộng hơn nữa khả năng thu thập, công bố định kỳ các số liệu thống kê, làm cơ sở để hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng. Với 3 trụ cột của ASEAN là Cộng đồng Kinh tế ASEAN, Cộng đồng Văn hóa ASEAN và Cộng đồng Chính trị ASEAN sẽ giúp tăng cường hơn nữa sự hợp tác, để hướng tới mục tiêu một cộng đồng hiệu quả. Cộng đồng ASEAN sẽ tiếp tục thực hiện bước tiếp theo nhằm hướng tới phát triển cộng đồng toàn cầu, thực hiện Chương trình Nghị sự 2030 của Liên hợp quốc, cũng như phối hợp chặt chẽ trong thực hiện kế hoạch chi tiết của cộng đồng ASEAN 2025. Các quốc gia cần có số liệu thống kê đáng tin cậy, được sử dụng một cách hiệu quả, để cung cấp các thông tin về nền kinh tế ASEAN phục hồi, việc mở rộng đầu tư, cơ sở hạ tầng, phục vụ cho việc hoạch định chính sách sau đại dịch. Với những yêu cầu trên, Tiến sĩ Ahmad Zafarullah Abdul Jalil hy vọng nhận được sự đóng góp nhiều hơn từ các quốc gia trong cộng đồng ASEAN; năng lực thống kê các nước được nâng cao, cải thiện để tăng cường hệ thống dữ liệu thống kê cấp khu vực và cấp quốc gia; ACSS sẽ tiếp tục đóng góp cho cộng đồng thống kê, tăng cường chất lượng số liệu thống kê để phục vụ cho việc hoạch định, xây dựng các chính sách ở các quốc gia.

Sau khi các đại biểu cùng nhau chụp ảnh lưu niệm và thông qua chương trình nghị sự, Phiên họp tập trung thực hiện 8 chương trình chính. Trong chương trình 1 (Kết quả của ACSS 11; Cuộc họp Cow12 và Cow13), các đại biểu được nghe Chủ tịch ACSS11 (Cơ quan thống kê Bru-nây) trình bày những nội dung nổi bật của Kỳ họp lần thứ 11 Ủy ban ACSS (ACSS11) như: Thông qua khung chung phát triển bền vững thống kê ASEAN; Thời gian công tác hàng năm để các cơ quan thống kê quốc gia thành viên gửi dữ liệu chỉ tiêu thống kê xã hội từ năm 2022; Báo cáo chất lượng của nhóm IMTS; Văn bản khái niệm dự án thí điểm sử dụng dữ liệu big data thúc đẩy số liệu thống kê chính thức; Kế hoạch công tác các năm 2021, 2022 và 2023; Các yêu cầu dữ liệu mới của các cơ quan ASEAN khác…  Chủ tịch ACSS12 đồng thời thông báo kết quả của Hội nghị lần thứ 12 và 13 của Ủy ban toàn thể về Cộng đồng kinh tế ASEAN (Cow12 và Cow13) được tổ chức vào tháng 3, tháng 9 vừa qua.

Trong các chương trình tiếp theo, các đại biểu được nghe đại diện của ASEANstats trình bày về các nội dung:

– Rà soát việc thực hiện Phần A của Nguyên tắc hoạt động (CoP) Phần A – Môi trường thể chế do các thành viên SCPS thực hiện được tiến hành 2 năm 1 lần, bắt đầu từ năm 2015. Trong chương trình này, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Việt Nam Nguyễn Thị Hương cho biết, cơ quan thống kê quốc gia hiện đang gặp một số vướng mắc trong việc xây dựng thể chế giữa các bộ, ngành để có được siêu dữ liệu về thương mại dịch vụ, chỉ tiêu phát triển bền vững… Tổng cục trưởng mong muốn nhận được sự chia sẻ kinh nghiệm từ các quốc gia ASEAN về vấn đề này. 

– Rà soát việc thực hiện phần B (Quy trình thống kê) và C (Sản phẩm đầu ra thống kê) của Nguyên tắc hoạt động (CoP) được các nhóm công tác ACSS được thực hiện 2 năm 1 lần, nhằm báo cáo về quy trình thống kê chất lượng và sản phẩm đầu ra thống kê ở cấp quốc gia;

– Hướng dẫn phương pháp luận thương mại về dịch vụ, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và số liệu thống kê đáp ứng các yêu cầu về dữ liệu khu vực ASEAN, gồm: Khung khái niệm thống kê thương mại quốc tế về dịch vụ; cung cấp hướng dẫn về nguồn dữ liệu và việc biên soạn số liệu; kinh nghiệm thực hành thông qua các nghiên cứu điển hình của các quốc gia thành viên.

– Kết quả giám sát việc thực hiện Kế hoạch công tác năm 2022 (AWP 2022) được cập nhật từ kết quả giám sát thực hiện cấp khu vực và quốc gia thành viên, phù hợp với tiến độ sơ bộ các chỉ tiêu hoạt động chính (KPI) trong Giám sát và đánh giá Kế hoạch chiến lược ACSS 2016-2025.

– Báo cáo tiến độ thu thập dữ liệu biểu mẫu các chỉ tiêu thống kê ASEAN (ASI-CT) năm 2022 (Vòng 1) và hoạt động của các Nhóm công tác ACSS (IMTS, FDIS, SITS, SDGI) trong việc thu thập, hài hòa dữ liệu, cũng như giám sát việc cung cấp số liệu.

– Tài liệu khái niệm về phổ biến hoạt động (cascading/echoing) của các cuộc họp khu vực chính.

ASEANstats và cơ quan thống kê các nước thành viên ASEAN trao đồng thời trao đổi về các vấn đề khác như: Cập nhật về phản hồi của ACSS đối với các sáng kiến từ các cơ quan ASEAN; Dự án hỗ trợ các hoạt động của ACSS như JAIF, UNISIAP, Eurostat.