Đổi mới công tác thống kê trong tình hình kinh tế, xã hội trong nước và trên thế giới liên tục thay đổi, diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, yêu cầu các quyết sách đưa ra cần kịp thời hơn và phải dựa trên bằng chứng về số liệu thống kê chính xác. Những thách thức mới đòi hỏi ngành Thống kê phải chủ động đổi mới để thích ứng, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, các công nghệ thông minh nhằm rút ngắn quy trình điều tra, tổng hợp, phân tích và dự báo; tăng cường kết nối các cơ sở dữ liệu và chuyển mạnh từ điều tra thống kê sang khai thác từ dữ liệu hành chính, dữ liệu lớn nhằm cung cấp thông tin thống kê một cách nhanh nhất, chính xác với chi phí ít nhất.
Quyết định 2014/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045 vừa được Thủ tướng Chính phủ ban hành hôm nay, ngày 01/12/2021. Theo đó, Chiến lược đã đề ra 12 mục tiêu cụ thể, 9 nhóm giải pháp và 3 đề án để triển khai thực hiện trong thời gian tới:
Một số mục tiêu cụ thể sẽ được ngành Thống kê thực hiện đó là: đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ phương pháp và cách thức thu thập thông tin thống kê. Cụ thể, tập trung khai thác, sử dụng dữ liệu hành chính; phấn đấu vào năm 2025 đạt 50%, vào năm 2030 đạt 70% số chỉ tiêu thống kê thuộc các hệ thống chỉ tiêu thống kê được biên soạn từ nguồn dữ liệu hành chính. Bên cạnh đó, đẩy mạnh việc biên soạn, công bố và cung cấp các chỉ tiêu thống kê: đạt 85% các chỉ tiêu thuộc các hệ thống chỉ tiêu thống kê được biên soạn và công bố theo tiêu chuẩn thống kê Việt Nam vào năm 2025; đạt 95% vào năm 2030; bảo đảm cung cấp sản phẩm thống kê kịp thời và tăng cường cung cấp dữ liệu thống kê vi mô… Đồng thời, triển khai đồng bộ tư liệu hóa và chuyển đổi số các hoạt động thống kê, phấn đấu đến năm 2025 đạt 50%, đến năm 2030 đạt 95% hoạt động thống kê được tư liệu hóa và 80 % các hoạt động thống kê được chuyển đổi số vào năm 2030.
Để đạt được các mục tiêu, ngành Thống kê phải thực hiện đồng các giải pháp: tiếp tục hoàn thiện thể chế, đổi mới mô hình tổ chức, phát triển nhân lực có trình độ cao; hoàn thiện các hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia, bộ, ngành, tỉnh, huyện, xã và các bộ chỉ tiêu thống kê khác để kịp thời phản ánh tình hình kinh tế – xã hội phục vụ chỉ đạo, điều hành của Đảng và Nhà nước. Bên cạnh đó, Tổng cục Thống kê sẽ tăng cường chất lượng thông tin thống kê theo hướng xây dựng, hoàn thiện, ban hành và áp dụng các tiêu chuẩn, quy trình, mô hình sản xuất thông tin thống kê tiên tiến trên thế giới; tăng cường hiện đại hóa hoạt động thu thập, tổng hợp, xử lý, quản trị dữ liệu và phát triển cơ sở dữ liệu thống kê nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong cơ sở dữ liệu quốc gia; đổi mới hoạt động xác định nhu cầu, phân tích, dự báo, biên soạn và phổ biến thông tin thống kê dựa trên nền tảng số; đẩy nhanh việc tư liệu hóa và chuyển đổi số trong các hoạt động thống kê; tăng cường nghiên cứu, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, dữ liệu lớn, điện toán đám mây, Internet vạn vật, chuỗi khối… trong công tác thống kê. Cùng với đó, Tổng cục Thống kê sẽ mở rộng, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động hợp tác quốc tế, thống kê nước ngoài trong thống kê; đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo; tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra chuyên ngành thống kê và cơ sở vật chất và huy động các nguồn lực tài chính phục vụ công tác thống kê.
Triển khai, thực hiện các giải pháp nói trên, ngành Thống kê sẽ phải xây dựng 3 đề án: Tăng cường năng lực thống kê quốc gia; Xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia; Tư liệu hóa và chuyển đổi số trong hệ thống thống kê quốc gia.
Với những giải pháp được Thủ tướng chỉ đạo trong Chiến lược, Thống kê Việt Nam sẽ phát triển theo hướng đổi mới sáng tạo, phát triển nhanh và vững chắc với hệ thống tổ chức phù hợp; nguồn nhân lực chất lượng cao và chuyên nghiệp; công nghệ hiện đại, chuyển đổi số mạnh mẽ trong công tác thống kê; sản xuất, cung cấp và phổ biến thông tin thống kê theo chuẩn mực và thông lệ quốc tế; hình thành hệ thống thông tin thống kê quốc gia tập trung, thống nhất, thông suốt, chất lượng và hiệu quả; đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin thống kê ngày càng tăng của xã hội. Phấn đấu đến năm 2030, Thống kê Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực ASEAN và đến năm 2045 trở thành hệ thống thống kê hiện đại trên thế giới.
Chi tiết Quyết định 2014/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xem tại file đính kèm
Duy Nguyen