Bài phát biểu của Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương
Sáng ngày 01/9/2021, Tổng cục trưởng, Tổng cục Thống kê, Nguyễn Thị Hương đã dự và có bài phát biểu tại Hội nghị quốc tế về Thống kê chính thức đang diễn ra theo hình thức trực tuyến được Cơ quan Thống kê Liên hợp quốc (UNSD) và Cơ quan Thống kê Hàn Quốc (KOSTAT) phối hợp tổ chức từ ngày 31/8 đến 02/9/2021. Bài phát biểu với chủ đề “Tác động của thảm họa đối với các hoạt động thống kê: cách thức ứng phó của hệ thống thống kê quốc gia”. Phát biểu tại Hội nghị, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương đã nhấn mạnh thảm hoạ xẩy ra trên thế giới mức độ ngày càng tàn khốc, ảnh hưởng tiêu cực tới cuộc sống người dân và kinh tế – xã hội các quốc gia trên thế giới. Không chỉ hứng chịu những thảm họa từ biến đổi khí hậu như nắng nóng khắc nghiệt, cháy rừng, lũ lụt, từ năm 2020 đến nay thế giới tiếp tục phải đối mặt với dịch Covid-19 hiện đang diễn biến phức tạp làm kinh tế toàn cầu suy thoái nghiêm trọng, số người bị lây nhiễm và tử vong tăng cao đã đặt ra những yêu cầu cấp thiết, đòi hỏi Chính phủ các nước phải có những hành động thiết thực với những kế hoạch cụ thể để ngăn chặn và giảm thiểu thiệt hại, trong đó nhấn mạnh vai trò quan trọng của Cơ quan Thống kê quốc gia đối với những kế hoạch đó.
Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương dự và phát biểu tại Hội nghị
Nội dung bài trình bày gồm 3 phần:
(1) Tác động của thảm họa tới các hoạt động thống kê:
– Tác động của thảm họa tới công tác hỗ trợ thực hiện hoạt động thống kê: công tác hỗ trợ bị ảnh hưởng rất lớn như thiếu hụt nguồn nhân lực do chưa triển khai tuyển dụng được, hội nghị, hội thảo cắt giảm, nguồn tài chính thắt chặt để dồn lực cho công tác phòng chống dịch bệnh. Công tác phối hợp giữa Cơ quan Thống kê quốc gia với tổ chức thống kê Bộ, ngành trong cung cấp thông tin thống kê; với tổ chức quốc tế cũng ảnh hưởng không nhỏ.
– Tác động của thảm họa tới hoạt động thống kê: nhu cầu thông tin lớn và đa dạng, việc thu thập khó khăn do không tiếp cận được địa bàn, việc xử lý và tổng hợp thông tin thống kê thu thập được từ các cuộc điều tra cũng không đúng tiến độ. Chất lượng thông tin thu thập bị giảm sút; việc kiểm tra, xác minh và cập nhật thông tin khó khăn và mất thời gian hơn. Các biện pháp giãn cách xã hội và làm việc tại nhà đã làm gián đoạn mối liên hệ giữa Tổng cục Thống kê (TCTK) và các tổ chức khác trong việc thực hiện các hoạt động thường xuyên và các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật.
(2) Phản ứng của Cơ quan Thống kê quốc gia:
– Vai trò của Cơ quan Thống kê quốc gia: Tổng cục Thống kê luôn khẳng định vai trò quan trọng trong đóng góp vào quá trình phát triển của đất nước thông qua việc cung cấp thông tin thống kê trung thực, chính xác, đầy đủ, kịp thời phục vụ lãnh đạo các cấp, các ngành đưa ra những chính sách dựa trên bằng chứng để quản lý, điều hành nền kinh tế. Tác động của thiên tai, dịch bệnh là tác động tổng hợp tới mọi mặt đời sống kinh tế – xã hội của một quốc gia. Vai trò của Cơ quan Thống kê quốc gia trong việc đánh giá những tác động đó rất quan trọng, nhằm đảm bảo sự gắn kết logic các dữ liệu về thảm họa, dịch bệnh với số liệu thống kê chính thức về kinh tế, xã hội, môi trường
– Phản ứng của Cơ quan Thống kê quốc gia: Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp và kéo dài, TCTK đã nghiên cứu ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động thống kê nhằm nâng cao chất lượng số liệu, nâng cao hiệu quả chi phí của việc sản xuất số liệu thống kê và khai thác tối đa các nguồn dữ liệu hiện có; linh hoạt trong áp dụng hình thức điều tra thống kê, công bố và phổ biến thông tin thống kê. Khảo sát, nghiên cứu, phân tích ảnh hưởng ngắn hạn và dài hạn của thiên tai. Kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ thống kê cho tất cả các cuộc điều tra thống kê; thông báo về việc áp dụng các biện pháp thu thập thông tin thống kê trên địa bàn trong quá trình thực hiện giãn cách xã hội. Áp dụng các mô hình phân tích kinh tế – xã hội đối với các thảm họa, dịch bệnh; lựa chọn các phương pháp phù hợp; cập nhật kịch bản tăng trưởng kinh tế hàng quý; phân tích khả năng phục hồi và co giãn của nền kinh tế trước đại dịch Covid-19; tổ chức các khóa đào tạo trực tuyến; nhận hỗ trợ kỹ thuật từ xa của các tổ chức quốc tế. Tăng cường các kênh phổ biến thông tin thống kê và đa dạng hóa các hình thức phổ biến thông tin thống kê. Tăng cường sử dụng cơ sở dữ liệu hành chính, phối hợp, chia sẻ, trao đổi và thu thập thông tin thống kê thông qua phương thức trực tuyến. Chuyển đổi hình thức giảng dạy, đào tạo từ trực tiếp sang trực tuyến, kết nối 63 Cục Thống kê tỉnh trên cả nước. Khuyến khích công chức, viên chức làm việc tại nhà; hỗ trợ công chức truy cập dữ liệu từ xa mà vẫn đảm bảo không có rủi ro về bảo mật…
Các đại biểu tham dự Hội nghị trực tuyến
(3) Khuyến nghị của TCTK đối với các tổ chức quốc tế
– Định hướng chiến lược hoạt động của TCTK trong bối cảnh dịch bệnh, thảm họa xuất hiện: TCTK định hướng xây dựng khuôn khổ hợp tác toàn diện, kịp thời và hiệu quả với các Bộ, ngành liên quan đến lĩnh vực này để thu thập, phân tích, công bố và phổ biến thông tin một cách toàn diện hơn. Xây dựng khung đánh giá nhu cầu thông tin nói chung và nhu cầu thông tin liên quan đến rủi ro thiên tai, dịch bệnh nói riêng; đồng thời cải tiến các số liệu thống kê hiện có, phát triển và mở rộng nhiều số liệu thống kê mới; nâng cấp cơ sở hạ tầng CNTT trong lĩnh vực thống kê để phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dùng dữ liệu.
– Khuyến nghị của Tổng cục Thống kê đối với các tổ chức quốc tế:
Phát biểu tại Hội nghị, Tổng cục trưởng TCTK đưa ra bốn đề xuất với các tổ chức quốc tế cần hỗ trợ các Cơ quan Thống kê Quốc gia trong việc:
+ Xây dựng khung khái niệm, định nghĩa và phương pháp tính toán các chỉ tiêu mới nổi, phương pháp luận đo lường tác động của thiên tai; cung cấp hỗ trợ kỹ thuật về việc sử dụng các công cụ và mô hình phân tích thích hợp.
+ Nâng cao năng lực dự báo, phân tích và đánh giá tác động của thiên tai; ứng dụng dữ liệu không gian địa lý, nghiên cứu, ứng dụng và triển khai dữ liệu lớn và các nguồn dữ liệu mới trong sản xuất thông tin thống kê.
+ Thiết lập cơ chế hợp tác bền vững giữa các quốc gia, các chuyên gia thống kê và các tổ chức quốc tế.
+ Tăng cường năng lực ứng phó và xây dựng hệ thống cảnh báo sớm thiên tai, năng lực ứng phó khẩn cấp cũng như các chiến lược tài chính để quản lý rủi ro thiên tai toàn diện.
Hội nghị quốc tế về Thống kê chính thức được Cơ quan Thống kê Liên hợp quốc (UNSD) và Cơ quan Thống kê Hàn Quốc (KOSTAT) phối hợp tổ chức từ ngày 31/8 đến 02/9/2021 với chủ đề “Vai trò của Dữ liệu và Thống kê trong việc hiểu và giảm thiểu rủi ro: Chúng ta đã học được gì từ các tình huống khủng hoảng, bao gồm cả đại dịch toàn cầu”. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến.
Hội nghị này sẽ góp phần vào các cuộc đối thoại đang diễn ra về vai trò của dữ liệu và thống kê trong việc tìm hiểu, giảm thiểu và khắc phục những rủi ro. Hội nghị sẽ tập trung vào một số nội dung chính sau: (1) Vai trò của dữ liệu, cộng đồng thống kê và hệ sinh thái quốc gia; các khuôn khổ quốc tế và khuyến nghị bảng phân loại. (2) Vai trò của dữ liệu tích hợp trong việc cung cấp thông tin phục vụ quá trình ra quyết định đối với rủi ro thiên tai, khả năng chống chịu và ứng phó. (3) Kinh nghiệm quốc gia từ đại dịch Covid-19, thiết kế các biện pháp giảm thiểu rủi ro, kế hoạch cứu trợ và phục hồi.
Toàn cảnh tham dự Hội nghị đầu cầu Việt Nam (Tổng cục Thống kê)