Ngày 6 tháng 10 năm 2011, Tổng cục Thống kê đã tổ chức Hội thảo lấy ý kiến hoàn thiện việc tính chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam. Ông Đỗ Thức, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê chủ trì Hội thảo.
Tham dự Hội thảo còn có ông Nguyễn Bích Lâm, Phó tổng cục trưởng; các thành viên Tổ công tác tính HDI của Tổng cục Thống kê; đại diện lãnh đạo và cán bộ các Vụ, Viện thuộc Tổng cục Thống kê; đại diện các Cục Thống kê địa phương như Hà Nội, Hải Dương, Hà Nam, Phú Thọ.
Ông Đỗ Thức đã nhấn mạnh trong bài phát biểu khai mạc Hội thảo về ý nghĩa và tầm quan trọng của HDI trong Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia. Tổng cục phải tính toán và công bố hàng năm chỉ số này, nhưng đến nay vẫn chưa tính và công bố được, trong khi đó, một số cơ quan, nhiều tỉnh đã tính và phổ biến HDI toàn quốc, HDI của các tỉnh, thành phố, nhưng nguồn số liệu không đảm bảo. Tổng cục phải khẩn trương tính và công bố HDI quốc gia và HDI tỉnh, thành phố trong phạm vi cả nước.
Ông Cao Văn Hoạch, Phó vụ trưởng Vụ TK Tổng hợp, Tổ trưởng Tổ công tác tính HDI của Tổng cục Thống kê đã trình bày các nội dung liên quan tới việc tính toán HDI: (1) Phương pháp tính của Liên Hợp Quốc (khái niệm, nội dung, công thức tính, nguồn số liệu), (2) Những thay đổi trong phương pháp tính HDI mới của Liên Hợp Quốc, (3) Một số vướng mắc trong biên soạn HDI cấp tỉnh, (4) Một số đề xuất của Tổ công tác tính HDI và các nội dung cần tập trung thảo luận, gồm: Hội thảo đã thảo luận sôi nổi những nội dung nói trên
Kết thúc Hội thảo, ông Đỗ Thức đánh giá cao những cố gắng của Tổ công tác tính HDI trong thời gian qua trong việc tính toán cũng như cập nhật phương pháp tính. Trên cơ sở các ý kiến đóng góp, trao đổi và thảo luận tại Hội thảo của các đại biểu, ông Đỗ Thức kết luận:
– Tính HDI năm 2010 cho quốc gia và cấp tỉnh, thành phố theo phương pháp cũ. Năm 2012 sẽ tính HDI cấp quốc gia theo phương pháp mới, đối với cấp tỉnh, thành phố thì vẫn tính theo phương pháp cũ.
– Sử dụng đơn vị tiền tệ là USD trong tính toán GDP bình quân đầu người theo sức mua tương đương.
– Không tính số học sinh các lớp xóa mù chữ.
– Dùng chỉ số giá không gian cấp vùng để quy đổi sức mua tương đương giữa các tỉnh, thành phố.
– Đối với chỉ số giáo dục, nguồn số liệu lấy từ điều tra dân số của Vụ Thống kê Dân số và Lao động (có đối chiếu với Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2009); tính theo 2 phương án: i) không bao gồm số sinh viên đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp; ii) bao gồm cả sô sinh viên đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp
– Tính GDP theo giá thực tế. Đối với năm 2010, GDP sẽ dựa vào số các tỉnh đã tính (có điều chỉnh). Tuy nhiên về lâu dài, Vụ Hệ thống Tài khoản Quốc gia phải xem xét và đánh giá lại việc tính GDP của các tỉnh và tiến tới thực hiện Tổng cục sẽ tính GDP cho các tỉnh.
– Thời hạn, đến tháng 1/2012 sẽ công bố số liệu HDI 2010 của Việt Nam (HDI toàn quốc và HDI từng tỉnh, thành phố).
Đinh Bá Hiến