Mô hình hoạt động chung cho các tổ chức thống kê (GAMSO) nhằm mục đích mô tả và xác định các hoạt động diễn ra trong cơ quan sản xuất số liệu thống kê chính thức[1]. Nó mở rộng và bổ sung Quy trình tác nghiệp thống kê (GSBPM)[2] bằng cách bổ sung các hoạt động cần thiết để hỗ trợ việc sản xuất thông tin thống kê. GSBPM liệt kê các bước trong quá trình sản xuất thông tin thống kê, nhưng không chi tiết và cụ thể hóa. Qua nhiều năm đã có một số đề xuất mở rộng GSBPM để bao quát tốt hơn các hoạt động sản xuất thông tin thống kê. Do đó, GAMSO được phát triển để đáp ứng các nhu cầu này.
Biểu đồ dưới đây, được điều chỉnh từ một trong các tài liệu về tầm nhìn của Nhóm Cấp cao về đổi mới thống kê chính thức[3], cho thấy vị thế của GAMSO trong mối liên hệ với các mô hình và khuôn khổ khác cần thiết cho hiện đại hóa thống kê chính thức.
Giống như GSBPM, GAMSO nhằm cung cấp vốn từ vựng và khuôn khổ chung để hỗ trợ cho các hoạt động hợp tác quốc tế, đặc biệt trong lĩnh vực hiện đại hóa. Mặc dù sự hợp tác riêng biệt tập trung vào việc hiện đại hoá một khía cạnh sản xuất thống kê cụ thể (như GSBPM đã mô tả), sản xuất thống kê diễn ra trong bối cảnh rộng hơn về các chiến lược hợp tác, năng lực và sự trợ giúp. GAMSO giúp thực hiện việc hợp tác trong ngữ cảnh rộng hơn.
Một số lợi ích[4] và kỳ vọng việc sử dụng GAMSO được liệt kê dưới đây. Chúng cho thấy các mục tiêu sử dụng mô hình này sẽ thay đổi từ ban quản lý cấp cao cho đến các chuyên gia. Một số lợi ích của GAMSO như sau:
• Cung cấp vốn từ vựng và khuôn khổ chung để hỗ trợ các hoạt động hợp tác quốc tế, đặc biệt trong lĩnh vực hiện đại hóa;
• Là cơ sở cho việc hoạch định nguồn lực trong một Tổ chức;
• Hỗ trợ phát triển và triển khai các kiến trúc doanh nghiệp, bao gồm các thành phần như kiến trúc khả năng;
• Hỗ trợ hệ thống quản lý rủi ro sử dụng mong muốn;
• Là cơ sở để đo lường chi phí tạo ra các số liệu thống kê chính thức theo cách có thể so sánh giữa các tổ chức;
• Là một công cụ giúp đánh giá sự sẵn sàng của các tổ chức thực hiện các khía cạnh hiện đại hóa trong bối cảnh ” Mô hình trưởng thành “[5]
• Để giúp đo lường và truyền đạt giá trị của các hoạt động hiện đại hóa thống kê trong một tổ chức.
Đoàn Dũng
[1] Fundamental Principles of Official Statistics http://unstats.un.org/unsd/dnss/gp/fundprinciples.aspx
[2] Hay còn gọi là Quy trình sản xuất thông tin thóng kê
[3] http://www1.unece.org/stat/platform/display/hlgbas/Strategic+vision+of+the+HLG
[4] These benefits were confirmed during the Workshop on Implementing Standards for Statistical Modernisation, Geneva, September 2016
[5] See section VI of the paper from CSO Ireland at http://unstats.un.org/unsd/nationalaccount/workshops/2015/NewYork/Session2_paper.pdf