Hội thảo phương pháp đo lường và kết quả biên soạn chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP tại Việt Nam

Sáng ngày 04/12/2023, tại trụ sở Tổng cục Thống kê (TCTK), Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) đã tổ chức Hội thảo “Phương pháp đo lường và Kết quả biên soạn chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP của Việt Nam”.

Tham dự và chỉ đạo Hội thảo có Thứ trưởng Trần Duy Đông – Bộ Kế hoạch và Đầu tư; cùng tham dự có Ban lãnh đạo TCTK gồm: Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương, các Phó Tổng cục trưởng: Nguyễn Thanh Dương, Nguyễn Trung Tiến, Lê Trung Hiếu, đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc TCTK; đại diện lãnh đạo, chuyên viên một số bộ, ngành, Văn phòng Chính phủ; chuyên gia, nhà nghiên cứu về kinh tế số trong nước và quốc tế; một số cơ quan thông tấn, báo chí tại Hà Nội.

Thứ trưởng Trần Duy Đông – Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ đạo Hội thảo

Hội thảo được kết nối trực tuyến với 63 UBND tỉnh, thành phố; các Sở Thông tin và Truyền thông; các Sở Kế hoạch và Đầu tư; Cục Thống kê tỉnh, thành phố trong cả nước.

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Trần Duy Đông cho biết, trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ đóng góp nhiều hơn vào quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng, góp phần nâng cao năng suất lao động; công nghệ thông tin ngày càng được ứng dụng trong mọi lĩnh vực, ngành nghề của các doanh nghiệp, người dân trong sản xuất kinh doanh và tiêu dùng. Đây vừa là cơ hội, vừa là thách thức để Việt Nam có thể tận dụng phát triển kinh tế đất nước trong bối cảnh hội nhập hiện nay.

Kinh tế số đã được Đảng và Nhà nước chú trọng, Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra đến năm 2025, kinh tế số phải đạt khoảng 20% GDP và trong hầu hết Nghị quyết Đại hội Đảng bộ của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng đề cập đến chỉ tiêu này. Bên cạnh đó, Bộ Chính trị cũng đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW về “Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, đặt mục tiêu tới 2030, kinh tế số chiếm khoảng 30% GDP.

Để phục vụ công tác đo lường chỉ tiêu này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) đã khẩn trương nghiên cứu tài liệu hướng dẫn của các tổ chức quốc tế như Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB)…, tham gia đoàn khảo sát học hỏi kinh nghiệm đo lường kinh tế số của Úc, tham vấn chuyên gia của các tổ chức quốc tế (OECD, IMF) và chuyên gia trong nước để tìm ra phương pháp tối ưu nhằm đo lường chỉ tiêu này với mục đích xây dựng phương pháp biên soạn phù hợp với lý luận chung của Tài khoản quốc gia và thực tế của Việt Nam. Đồng thời, Tổng cục Thống kê đã tổ chức nhiều hội thảo về khái niệm, phạm vi, phương pháp tính và kết quả đo lường giá trị tăng thêm của kinh kế số trong GDP, GRDP của Việt Nam. Trên cơ sở đó, Tổng cục Thống kê đã hoàn thiện kết quả tính toán chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP giai đoạn 2020-2022.

Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã được lắng nghe đại diện lãnh đạo Vụ Hệ thống Tài khoản quốc gia (TCTK) trình bày các nội dung trong Báo cáo kết quả đo lường tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP tại Việt Nam gồm: Căn cứ pháp lý đo lường kinh tế số ở Việt Nam; nghiên cứu đo lường kinh tế số của quốc tế, thực trạng nguồn thông tin và đo lường kinh tế số ở Việt Nam; kết quả đo lường tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP; một số tồn tại, hạn chế và giải pháp hoàn thiện kết quả đo lường kinh tế số.

Theo báo cáo kết quả đo lường cho biết, tỷ trọng giá trị tăng thêm kinh tế số trong GDP bình quân giai đoạn năm 2020-2022 đạt khoảng 12,75% và năm 2022 là 12,67%, trong đó ngành kinh tế số lõi đóng góp 7,77% (chiếm 61,29%), số hóa các ngành khác đóng góp 4,91% (chiếm 38,71%). Theo khu vực kinh tế, đóng góp kinh tế số của khu vực dịch vụ trong GDP là cao nhất, bình quân giai đoạn năm 2020-2022 đạt 6,59%; khu vực công nghiệp và xây dựng đạt 6,11%; số hóa trong khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản có tỷ trọng thấp nhất trong 3 khu vực, bình quân giai đoạn 2020-2022 chỉ đóng góp khoảng 0,05% trong GDP. Giai đoạn 2020-2022, quy mô kinh tế số có xu hướng gia tăng, thể hiện sự nỗ lực của Chính phủ trong việc đẩy mạnh phát triển công nghệ thông tin và truyền thông, hoạt động số hóa của các ngành kinh tế ngày càng được tăng cường, đặc biệt là các ngành dịch vụ có xu hướng số hóa ngày càng tăng giúp tỷ trọng đóng góp giá trị tăng thêm của khu vực dịch vụ trong GDP từ 6,54% năm 2020 lên 6,61% năm 2022.

Hội thảo có sự góp mặt của đông đảo các đại biểu

Trong phiên thảo luận của Hội thảo, phần lớn các đại biểu tham dự bày tỏ sự nhất trí cũng như đánh giá cao những nghiên cứu và các kết quả tính toán mà TCTK đã đạt được. Phương pháp luận của TCTK trong tính toán chỉ tiêu này đảm bảo được độ tin cậy, tính minh bạch cũng như mang tính so sánh quốc tế.

Phát biểu tại Hội thảo, Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Thị Hương cho biết, TCTK đã tiến hành triển khai và thực hiện nghiêm túc, có trách nhiệm với nhiều công việc, hoạt động cụ thể. Trong đó, tổ chức nhiều Hội thảo nội bộ, Hội thảo với các chuyên gia, bộ, ngành, các nhà nghiên cứu trong nước và quốc tế. Tham khảo các phương pháp tính và số liệu đã được công bố của thế giới về chỉ tiêu này. Tổng cục trưởng đã đưa ra căn cứ và dữ liệu dẫn chứng cụ thể nhằm làm rõ thêm về các lý luận, phương pháp luận của Nhóm nghiên cứu và trình bày về kết quả tính toán. Và một lần nữa khẳng định, kết quả được TCTK nghiên cứu và công bố về chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP dựa trên cơ sở lý luận và phương pháp tính đã được công nhận, đảm bảo tính so sánh quốc tế cũng như phù hợp với tình hình chung của cả nước.

Kết luận tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông đánh giá cao những nghiên cứu và kết quả tính toán của TCTK, tinh thần chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương có liên quan; tham khảo, học hỏi phương pháp luận của các tổ chức quốc tế, các quốc gia trên thế giới xây dựng phương pháp đo lường và tính toán chỉ tiêu này, đảm bảo theo phương pháp luận quốc tế, có tính đến yếu tố thực tiễn của Việt Nam.

Thứ trưởng đề nghị TCTK tiếp tục tiến hành rà soát, tổng hợp và hoàn thiện về phương pháp luận cũng như số liệu tổng hợp, đầy đủ hơn nữa để có được nguồn số liệu thống nhất, tránh bỏ sót hay trùng lặp, đúng quy định đi đến thống nhất cuối cùng để công bố chính thức chỉ tiêu này theo đúng nhiệm vụ, kế hoạch được giao. Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa với TCTK để thống nhất nguồn số liệu, rà soát số liệu đầu vào; TCTK cần chủ động phối hợp với các địa phương tổ chức các lớp tập huấn đối với các địa phương; làm tốt công tác truyền thông thông tin để các tổ chức, bộ, ngành hiểu rõ về phương pháp cũng như minh bạch hóa thông tin đối với chỉ tiêu Tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP tại Việt Nam.

Tổng cục Thống kê cũng thông tin thêm, dự kiến kết quả tính toán chỉ tiêu giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP, GRDP của Việt Nam sẽ được công bố chính thức vào ngày 29/12 tới đây, tại Họp báo công bố tình hình kinh tế-xã hội cả nước năm 2023./.

Minh Tiến