Hội thảo giới thiệu kinh nghiệm thực hiện sáng kiến “Dữ liệu cho hiện tại” và tìm kiếm lĩnh vực đáp ứng nhu cầu ưu tiên cho Việt Nam
Sáng ngày 06/09/2022, tại Hà Nội, Tổng cục Thống kê (TCTK) đã tổ chức Hội thảo giới thiệu kinh nghiệm thực hiện sáng kiến “Dữ liệu cho hiện tại” và tìm kiếm lĩnh vực đáp ứng nhu cầu ưu tiên cho Việt Nam. Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Trung Tiến chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có đại diện các Bộ, ngành cùng các đơn vị, tổ chức liên quan nội dung thực hiện dự án bao gồm: Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Bộ Y tế; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Bộ Thông tin và Truyền thông; Bộ Lao động Thương binh và Xã hội; Bộ Tài nguyên và Môi trường; lãnh đạo cùng chuyên viên các đơn vị thuộc TCTK; Điều phối viên thường trú của Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNRCO); các chuyên gia của các tổ chức quốc tế; Cơ quan Thống kê Liên hợp quốc (UNSD); Chương trình phát triển của Liên hợp quốc (UNDP); Ngân hàng Thế giới (WB); Tổ chức Hợp tác phát triển Đức (GIZ); Đại sứ quán Italia.
Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Trung Tiến phát biểu khai mạc Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Trung Tiến nhấn mạnh, sáng kiến Dữ liệu cho hiện tại do Liên hợp quốc đề xuất nhằm mục đích phát triển năng lực của các quốc gia để cung cấp thông tin cần thiết cho các nhà hoạch định chính sách quốc gia và địa phương nhằm đạt được Chương trình nghị sự 2030 về phát triển bền vững; thông qua tăng cường hợp tác và thúc đẩy hệ thống dữ liệu; hỗ trợ đổi mới quy trình sản xuất thông tin thống kê chính thức. Trước đó, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương đã viết thư bày tỏ nguyện vọng tham gia, đồng thời cũng đề xuất các lĩnh vực tham gia và đã được UNSD lựa chọn là 1 trong 8 quốc gia thực hiện sáng kiến này trong giai đoạn 2022-2023. Vì vậy, Hội thảo kỹ thuật về “Các sáng kiến đổi mới dữ liệu phục vụ hoạch định chính sách” nhằm tìm kiếm, xác định khoảng trống dữ liệu hiện tại. Từ đó, xác định các nhu cầu về dữ liệu cụ thể, nhằm tập trung vào một số lĩnh vực ưu tiên, đáp ứng việc giám sát, đánh giá các mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam (VSDGs) và có khả năng so sánh với các mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu (SDGs). Phó Tổng cục trưởng hy vọng trong buổi Hội thảo này sẽ được nghe ý kiến về các khoảng trống dữ liệu và các mong muốn về các lĩnh vực ưu tiên mà thống kê các Bộ, ngành cần giải quyết trong thời gian tới nhằm đáp ứng nhu cầu giám sát, đánh giá các mục tiêu VSDGs của Việt Nam. Đồng thời, mong muốn được lắng nghe các ý tưởng, đề xuất của các tổ chức quốc tế để lựa chọn các lĩnh vực ưu tiên cho Thống kê Việt Nam.
Ông Faral Ahmed, đại diện UNSD bày tỏ cảm kích tới sự đồng hành, hỗ trợ của TCTK nói riêng và các tổ chức, quốc gia khác nói chung trong quá trình thực hiện dự án. Cùng với đó, sự hợp tác của các Bộ, ngành có liên quan sẽ giúp nhanh chóng đạt được các mục tiêu mà dự án đề ra. Hội thảo là bước khởi đầu quan trọng cho quá trình hợp tác trong 2 năm sắp tới. Đây cũng là một trong những cơ hội để nâng cao khả năng sử dụng những công cụ sáng tạo, giải quyết khúc mắc trong sử dụng dữ liệu.
Đại diện Đại sứ quán Italia cho biết, Chính phủ Italia đã ký thỏa thuận hỗ trợ Chính phủ Việt Nam và các cơ quan chức năng như TCTK tham gia dự án có thể gặp gỡ, tương tác được nhiều hơn những người sử dụng công cụ này. Các sản phẩm dữ liệu không chỉ giúp cho các nhà hoạch định chính sách mà còn giúp cho Chính phủ có những quyết sách phù hợp. Để dự án thành công, cần có sự hỗ trợ từ một khối đơn vị công nghệ thông tin, giúp đưa thông tin đến với người dùng dữ liệu. Vì vậy, Italia đã có những giúp đỡ về mặt kỹ thuật đối với Việt Nam, hy vọng sẽ bảo đảm được nhu cầu phát triển quốc gia cũng như các nhu cầu phát triển bền vững của Liên hợp quốc đề ra.
Bà Faryal Ahmed đại diện UNSD trình bày tại Hội thảo
Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã được nghe giới thiệu về dự án Data For Now (Dữ liệu cho hiện tại); Xác định phương pháp tiếp cận dự án và xác định nhu cầu dữ liệu ưu tiên; khoảng trống dữ liệu và nhu cầu dữ liệu liên quan cùng với tầm quan trọng của việc xác định nguồn dữ liệu; Tầm quan trọng trong việc tiếp cận lấy người dùng làm trung tâm nhằm tăng cường sử dụng dữ liệu trong quá trình đưa ra các quyết định; Đáp ứng nhu cầu của những người ra quyết định thông qua đổi mới dữ liệu: Ví dụ về tích hợp tốt hơn cho các hoạt động thống kê; Các mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam và các ưu tiên chính sách hiện hành đối với Việt Nam; Tăng cường năng lực sử dụng dữ liệu trong quá trình ra quyết định.
Đại biểu Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chia sẻ thông tin về triển khai thực hiện SDGs và nhu cầu về dữ liệu cho giám sát, đánh giá SDGs tại Việt Nam. Phần trình bày các ví dụ dẫn chứng về đổi mới dữ liệu đã làm rõ nét hơn hiệu quả tích cực mà dự án có thể đem lại.
Hội thảo đã thảo luận tích cực và nghiêm túc với nhiều nội dung hữu ích, bám sát thực tiễn. Các đại biểu đã cùng nhau thảo luận về các vấn đề ưu tiên, các lĩnh vực được đề xuất ứng dụng vào sáng kiến, về các bước tiếp theo; trong đó vấn đề được quan tâm là các chính sách cần được giải quyết trong việc thực hiện các ưu tiên đã xác định ở Việt Nam. Đại biểu cũng quan tâm đến kết quả đầu ra của dự án sau 2 năm và sự duy trì kết quả để phục vụ cho quá trình sử dụng dữ liệu trong thời gian về sau và đã được đại diện UNSD trả lời thỏa đáng dựa trên nguyên tắc về tính bền vững.
Toàn cảnh phiên họp
Kết thúc Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Trung Tiến nhấn mạnh, TCTK đã và đang nghiên cứu các phương pháp tiếp cận mới nhằm khỏa lấp các khoảng trống dữ liệu thống kê đặc biệt là nguồn dữ liệu phi chính thức đáp ứng nhu cầu của xã hội. Nghiên cứu và sử dụng dữ liệu lớn trong việc tính chỉ số giá tiêu dùng, dữ liệu về vị trí địa lí của điện thoại di động để tính chỉ tiêu khách du lịch cũng như dân di cư, nguồn dữ liệu từ vệ tinh để tính diện tích cây trồng.Từ đó, TCTK mong muốn nhận được sự đồng hành, hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế nhằm khắc phục những khó khăn về mặt kỹ thuật để khỏa lấp được các khoảng trống dữ liệu thống kê, đáp ứng nhu cầu thông tin của xã hội./.