Tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể chậm lại ở mức 2,6% vào năm 2024, ngay trên ngưỡng suy thoái
Tăng trưởng sẽ vẫn ở dưới mức trước đại dịch trong năm thứ ba, cần phải cải cách cơ cấu và hợp tác toàn cầu để giải quyết tình trạng gián đoạn thương mại, biến đổi khí hậu và bất bình đẳng gia tăng
Nguồn: Tính toán của UNCTAD, dựa trên Mô hình Chính sách Toàn cầu của Liên hợp quốc; Liên Hợp Quốc, Vụ Kinh tế và Xã hội, Cơ sở dữ liệu Tổng hợp Tài khoản Quốc gia, Tình hình và Triển vọng Kinh tế Thế giới (WESP) 2024; ECLAC, 2024; Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), 2024; Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Triển vọng Kinh tế Thế giới; Đơn vị tình báo kinh tế, cơ sở dữ liệu CountryData của EIU; JP Morgan, Cơ quan Theo dõi Dữ liệu Toàn cầu; và nguồn quốc gia.
Lưu ý: Sự khác biệt giữa các nước phát triển và đang phát triển dựa trên phân loại M49 cập nhật vào tháng 5 năm 2022. Dữ liệu cho năm 2024 chỉ là dự báo.
Diễn đàn Thương mại và Phát triển Liên hợp quốc (UNCTAD) dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ chậm lại ở mức 2,6% vào năm 2024, ngay trên ngưỡng 2,5% liên quan đến suy thoái kinh tế.
Đây là năm thứ ba liên tiếp mức tăng trưởng thấp hơn tốc độ trước đại dịch, trung bình là 3,2% trong giai đoạn 2015-2019.
Báo cáo của Diễn đàn Thương mại và Phát triển của Liên hợp quốc công bố trước Cuộc họp mùa xuân năm 2024 của Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới cảnh báo rằng sự tập trung chủ yếu vào lạm phát làm lu mờ các vấn đề cấp bách như gián đoạn thương mại, biến đổi khí hậu và bất bình đẳng gia tăng.
Kêu gọi cải cách cơ cấu và nỗ lực phối hợp toàn cầu, đề xuất một chiến lược toàn diện bao gồm cả chính sách từ phía cung để thúc đẩy đầu tư và các biện pháp từ phía cầu để cải thiện việc làm và thu nhập.
Tăng trưởng nhờ tiêu dùng
Báo cáo nhấn mạnh sự phụ thuộc ngày càng tăng của nền kinh tế toàn cầu vào tiêu dùng cá nhân, dự kiến sẽ tăng khoảng 4%, vượt xa tốc độ tăng trưởng tổng thu nhập (2,6%).
Trong lịch sử, sự gia tăng tiêu dùng như vậy thường dựa vào việc vay mượn. Với số tiền tiết kiệm tích lũy trong thời kỳ đại dịch phần lớn đã cạn kiệt có trước năm 2020, nợ có thể sẽ trở thành nguồn tiêu dùng chính.
Sự thay đổi này mang lại lợi ích không tương xứng cho các hộ gia đình giàu có hơn khi tiếp cận được tín dụng, làm trầm trọng thêm gánh nặng nợ nần đối với các nhóm thu nhập thấp và trung bình, đồng thời làm sâu sắc thêm sự bất bình đẳng kinh tế.
Giảm tỷ trọng thu nhập của người lao động
Một xu hướng đáng lo ngại khác là tình trạng bất bình đẳng trên thị trường lao động tiếp tục gia tăng sau đại dịch, khi người lao động ở cả các nước phát triển và đang phát triển có thu nhập giảm.
Nguồn: Tính toán của UNCTAD dựa trên Mô hình Chính sách Toàn cầu của Liên hợp quốc.
Lưu ý: Bồi thường cho nhân viên bao gồm tiền lương và tiền công cũng như các khoản đóng góp an sinh xã hội của người sử dụng lao động. Dữ liệu cho năm 2024 là dự báo.
Điều này chỉ ra rằng lợi ích của tăng trưởng kinh tế ngày càng được các chủ sở hữu vốn thu được nhiều hơn là người lao động, làm gia tăng khoảng cách về lương và tài sản.
Triển vọng kinh tế khu vực
Báo cáo nhấn mạnh sự phục hồi sau đại dịch không đồng đều.
Châu Phi: Dự kiến tăng trưởng ở mức 3,0% vào năm 2024, tăng nhẹ so với 2,9% vào năm 2023. Xung đột vũ trang và tác động của khí hậu đặt ra những thách thức đáng kể ở một số quốc gia. Các nền kinh tế lớn nhất châu lục – Nigeria, Ai Cập và Nam Phi – đang hoạt động kém hiệu quả, ảnh hưởng đến triển vọng chung.
Nam Mỹ: Tăng trưởng kinh tế đang chậm lại, với Brazil dự kiến sẽ tăng trưởng ở mức 2,1%, bị cản trở bởi áp lực bên ngoài và sự phụ thuộc vào hàng hóa. Argentina phải đối mặt với mức giảm 3,7% do lạm phát và các cuộc đàm phán nợ phức tạp.
Bắc Mỹ: Tăng trưởng vẫn tương đối kiên cường, mặc dù vẫn còn nhiều thách thức. Hoa Kỳ dự kiến sẽ tăng trưởng ở mức 2,0%, phản ánh mối lo ngại về mức nợ hộ gia đình cao.
Châu Á: Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% vào năm 2024, tận dụng nền tảng sản xuất và thương mại mạnh mẽ. Nền kinh tế Ấn Độ được thúc đẩy nhờ sự tăng trưởng mạnh mẽ của lĩnh vực dịch vụ và đầu tư công, với mức tăng trưởng dự kiến là 6,5% vào năm 2024. Nhật Bản dự kiến sẽ tăng trưởng ở mức 1,0% trong bối cảnh nhu cầu xuất khẩu gặp nhiều thách thức.
Châu Âu: Các nền kinh tế lớn trải qua thời kỳ suy thoái kinh tế, với Pháp, Đức và Ý dự kiến tăng trưởng lần lượt là 1,3%, 0,9% và 0,8% do những thách thức về công nghiệp và tài chính.
Châu Đại Dương: Tăng trưởng kinh tế trong khu vực, đặc biệt là ở Úc (dự kiến tăng trưởng 1,4% vào năm 2024), dự kiến sẽ vẫn ở mức thấp, với giai đoạn tăng trưởng thấp kéo dài đến năm 2024.
Thu Hương (dịch)
Nguồn: https://unctad.org/news/global-economic-growth-set-slow-26-2024-just-above-recession-threshold