UNECE triển khai nỗ lực quốc tế lớn nhất từ trước đến nay để cập nhật hướng dẫn cho Tổng điều tra dân số và nhà ở

Trong nỗ lực lớn nhất từ ​​trước đến nay của loại hình này, một dự án kéo dài nhiều năm của UNECE đã được khởi động đưa ra hướng dẫn và lời khuyên được quốc tế thống nhất để tiến hành kỳ Tổng điều tra dân số và nhà ở (Tổng điều tra) tiếp theo, dự kiến ​​vào khoảng năm 2030.

Các điều tra và thông tin về dân số, sự phân bố và đặc điểm của chúng cũng như cách chúng thay đổi theo thời gian, là chìa khóa cho mọi hoạch định chính sách và củng cố công việc của toàn bộ hệ thống Liên hợp quốc.

Tất cả các quốc gia UNECE, cộng với nhiều quốc gia ngoài khu vực, đều dựa vào Khuyến nghị của Hội nghị các nhà thống kê châu Âu về Tổng điều tra để giúp họ lập kế hoạch và thực hiện các cuộc tổng điều tra của mình, đảm bảo rằng chúng đáng tin cậy, tiết kiệm chi phí và có thể so sánh được. Việc cập nhật các khuyến nghị khu vực này đặt nền tảng cho việc sửa đổi toàn cầu tiếp theo đối với các Nguyên tắc và Khuyến nghị tổng thể của Liên hợp quốc về Tổng điều tra, dựa trên nhiều kinh nghiệm trong khu vực.

Nền tảng của việc ra quyết định

Tổng điều tra dân số và nhà ở của một quốc gia – đếm đầy đủ tất cả những người sống ở đó và những ngôi nhà họ đang sống – là nền tảng hệ thống thống kê của mọi quốc gia. Từ cơ sở đó đã cung cấp cho nhiều số liệu chúng ta thấy trên tin tức hàng ngày; bất cứ thứ gì được đưa ra “bình quân đầu người” đều phụ thuộc vào việc biết quy mô dân số. Và nhiều chính sách xã hội, kinh tế và môi trường được hình thành bởi thông tin về nơi sinh sống, độ tuổi, bao nhiêu trẻ em hoặc người già sống ở mỗi nơi và mức thu nhập ở các vùng khác nhau của một quốc gia. Thông tin thu thập được trong một Tổng điều tra cũng đặt nền tảng cho các cuộc điều tra mẫu, ước tính và dự đoán dân số do các cơ quan thống kê quốc gia thực hiện. Trên thực tế, Tổng điều tra rất quan trọng đối với việc xây dựng và giám sát các chính sách quốc gia và quốc tế, nó được ghi trong Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững (mục tiêu 17.19 được đánh giá bằng cách đếm các quốc gia đã tiến hành ít nhất một Tổng điều tra trong mười năm qua) và trong một Nghị quyết của Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên hợp quốc kêu gọi mọi quốc gia tiến hành Tổng điều tra trong giai đoạn 2015 đến 2024 – được gọi là “chu kỳ 2020”[1].

Tổng điều tra cũng có thể là một trong những hoạt động lớn nhất, tốn kém nhất và phức tạp nhất mà cơ quan thống kê đảm nhận, mặc dù các xu hướng hiện nay hướng tới tăng hiệu quả và hiện đại hóa việc thu thập dữ liệu hiện đang được giảm bớt gánh nặng.

Sự kết hợp giữa tầm quan trọng, chi phí và sự phức tạp đòi hỏi phải lập kế hoạch chi tiết. Thời điểm một Tổng điều tra kết thúc, các quốc gia đã lên kế hoạch cho Tổng điều tra tiếp theo. Sự phụ thuộc vào hướng dẫn toàn diện – để đảm bảo rằng việc thu thập dữ liệu cần thiết, rằng họ sử dụng các phương pháp tốt nhất và các số liệu được tạo ra tuân theo các định nghĩa được quốc tế thống nhất để có thể so sánh theo thời gian và giữa các quốc gia. Họ cũng cần được hướng dẫn về cách tương tác với người dân để duy trì lòng tin và sự sẵn sàng tham gia của họ; và về cách tốt nhất để phổ biến kết quả theo cách mà toàn bộ các bên liên quan có thể hiểu và sử dụng được.

Tại sao điều phối quốc tế quan trọng

Hội nghị các nhà thống kê châu Âu (CES), cơ quan ra quyết định thống kê cao nhất của UNECE, đưa ra một hướng dẫn chi tiết dùng làm cẩm nang cho các quốc gia tiến hành Tổng điều tra của họ. Được sửa đổi mười năm một lần trước mỗi kỳ Tổng điều tra, các khuyến nghị khu vực này đã đóng vai trò là tài liệu tham khảo chính cho các quốc gia cả trong và ngoài khu vực kể từ những năm 1950. Hướng dẫn không chỉ tư vấn cho các quốc gia về các phương pháp và quy trình kiểm soát chất lượng cần tuân theo; nó cũng đề xuất các chủ đề “cốt lõi” mà mọi quốc gia nên cố gắng đưa ra các chỉ tiêu có thể so sánh được và các chủ đề “không cốt lõi” mà các quốc gia có thể quyết định đưa vào – và đưa ra lời khuyên về cách đo lường từng chủ đề này.

Được đưa trực tiếp vào luật của Liên minh Châu Âu, phần lớn hướng dẫn của UNECE trở thành yêu cầu pháp lý đối với các quốc gia EU, tất cả đều tiến hành các cuộc Tổng điều tra của họ trong một khoảng thời gian ngắn bằng cách sử dụng các định nghĩa hài hòa để làm cho dữ liệu kết quả có thể so sánh được với nhau nhất có thể.

UNECE không dừng lại ở việc xây dựng hướng dẫn mà còn làm việc với các quốc gia để đảm bảo hướng dẫn được tuân thủ, sử dụng một loạt các phương pháp như: hội nghị chuyên gia, hội thảo đào tạo và hỗ trợ tại chỗ trước, trong và sau các Tổng điều tra.

Khai thác các phương pháp mới và thích ứng với nhu cầu thay đổi

Trong khi các tính năng cơ bản làm cho một Tổng điều tra – đếm mọi cá nhân và mọi nhà cùng một lúc. Một loạt các chuyển đổi quy mô lớn làm cho dự án UNECE cập nhật các Khuyến nghị trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

Thập kỷ vừa qua đã chứng kiến ​​một sự thay đổi cơ bản trong cách thu thập thông tin điều tra dân số. Ở hầu hết các quốc gia nơi điều tra viên thu thập thông tin, giờ đây họ sử dụng máy tính bảng hoặc thiết bị di động thay vì phiếu điều tra giấy, nghĩa là dữ liệu có thể được kiểm tra ngay lập tức và tải lên tự động. Nhiều quốc gia sử dụng bảng câu hỏi dựa trên Internet mà mọi người tự điền vào, trong khi những quốc gia khác bỏ qua việc thu thập dữ liệu trực tiếp từ các cá nhân, thay thế nó bằng dữ liệu được thu thập từ sổ đăng ký dân số hoặc các nguồn hành chính khác. Các lực lượng đặc nhiệm dành riêng cho các phương pháp và công nghệ liệt kê đang đánh giá các xu hướng này và cập nhật hướng dẫn để giải thích những gì đã thay đổi và những gì đã học được trong những năm gần đây.

Một thay đổi khác mà dự án sẽ nghiên cứu là bản chất của truyền thông và tiếp cận cộng đồng trước và trong khi Tổng điều tra. Nhận thức của công chúng về các tổ chức liên kết với chính phủ, thậm chí cả những tổ chức độc lập như cơ quan thống kê quốc gia, đã thay đổi sâu sắc. Các quốc gia cần hướng dẫn rõ ràng hơn để giành được và duy trì niềm tin của công chúng vào Tổng điều tra, để mọi người sẵn sàng tham gia và để dữ liệu kết quả sẽ đầy đủ và chính xác.

Một xu hướng tích cực mà các Khuyến nghị sửa đổi hy vọng sẽ khai thác là quá trình dân chủ hóa dữ liệu ngày càng tăng – một sự công nhận rằng Tổng điều tra và các dữ liệu khác không chỉ dành cho các quan chức chính phủ mà còn dành cho tất cả mọi người. Với suy nghĩ này, một nhóm đặc nhiệm dành riêng cho việc phổ biến đang xem xét các phương pháp hay nhất trong việc xuất bản dữ liệu Tổng điều tra, chẳng hạn như bản đồ, biểu đồ và đồ họa thông tin tương tác giúp kết quả Tổng điều tra dễ tiếp cận và dễ hiểu hơn đối với người dùng ở mọi cấp độ chuyên môn.

Và sau đó, tất nhiên, có tác động của COVID-19. Đại dịch đã và đang tiếp tục gây ra những tác động chưa từng có đối với kỳ Tổng điều tra năm 2020. Các quốc gia đã làm những gì có thể khi đối mặt với việc cắt giảm ngân sách, phong tỏa và các biện pháp giãn cách xã hội, sự chậm trễ trong lập pháp và những lo ngại về chất lượng dữ liệu. Họ đã học được một cách nhanh chóng và một số người đã nhìn thấy những điều may mắn khi tỷ lệ phản hồi trên internet vượt quá mong đợi hoặc các kỹ thuật khai thác các nguồn quản trị được mài dũa nhanh hơn kế hoạch. Nhưng giờ đây, các quốc gia đang kêu gọi hướng dẫn để giúp họ điều hướng tốt hơn các cuộc khủng hoảng trong tương lai. Một nhóm đặc nhiệm về chuẩn bị khẩn cấp và lập kế hoạch dự phòng sẽ phát triển một chương hoàn toàn mới của hướng dẫn, trước đây không được đề cập riêng trong các Khuyến nghị.

Dự án bao gồm 13 nhóm đặc nhiệm, mỗi nhóm giải quyết một chủ đề cụ thể được cộng đồng chuyên gia Tổng điều tra quốc tế, những người tạo nên Nhóm chuyên gia về Tổng điều tra của UNECE, xác định là ưu tiên hàng đầu. 13 chủ đề này là những chủ đề mà những người thiết kế và điều hành các cuộc điều tra trên toàn khu vực UNECE cảm thấy rằng hoàn cảnh đã thay đổi quá nhiều nên họ cần các đề xuất mới hoặc cải tiến:

• Chuẩn bị khẩn cấp và lập kế hoạch dự phòng
• Đánh giá chất lượng và quản lý chất lượng
• Phương pháp liệt kê
• Công nghệ
• Khái niệm dân số và các định nghĩa liên quan
• Đặc điểm kinh tế
• Di cư & di động (quốc gia & quốc tế)
• Hộ gia đình & đặc điểm gia đình
• Giới tính & nhận dạng giới tính
• Chủ đề nhà ở
• Thông tin không gian địa lý và thống kê khu vực nhỏ cho các Tổng điều tra
• Phổ biến dữ liệu điều tra dân số phân tách
• Truyền thông và tiếp cận.

Các lực lượng đặc nhiệm bao gồm đại diện từ các cơ quan thống kê quốc gia, các tổ chức quốc tế và các trường đại học: tổng cộng hơn 150 chuyên gia. Với lực lượng đại diện hùng hậu từ cơ quan thống kê của Liên minh Châu Âu (Eurostat) và Cơ quan Thống kê Liên hợp quốc ở New York, dự án đang dẫn đầu trong việc cuối cùng sẽ trở thành bản cập nhật toàn cầu về hướng dẫn Tổng điều tra quốc tế. Một số quốc gia bên ngoài khu vực UNECE là thành viên của CES, chẳng hạn như Mexico, Argentina, Nam Phi và New Zealand, sử dụng các Khuyến nghị và hiện đang đóng góp cho dự án sửa đổi.

Các lực lượng đặc nhiệm sẽ dựa trên các sửa đổi của họ không chỉ dựa trên chuyên môn mà còn dựa trên kết quả của một cuộc khảo sát toàn khu vực sẽ được thực hiện giữa tất cả các cơ quan thống kê quốc gia của khu vực UNECE vào cuối năm nay. Những phát hiện và đề xuất của họ sẽ được cộng đồng chuyên gia và Hội nghị các nhà thống kê châu Âu xem xét kỹ lưỡng, dẫn đến một bộ Khuyến nghị cập nhật cho kỳ điều tra dân số năm 2030 sẽ được xuất bản vào năm 2025.

ĐN (lược dịch)

Nguồn: https://unece.org/media/Statistics/press/375467

[1] Tổng điều tra dân số và nhà ở được thực hiện ở hầu hết các quốc gia theo chu kỳ mười năm một lần