Xây dựng một cộng đồng thực hành để đo lường tỷ lệ tử vong ở người trưởng thành đáng tin cậy hơn và kịp thời hơn

“Bao nhiêu người đã chết vì COVID-19?” một câu hỏi tuy đơn giản nhưng không thể trả lời được ở nhiều quốc gia do không có một hệ thống đăng ký hộ tịch hoàn chỉnh và hoạt động hiệu quả. Được giao nhiệm vụ ước tính tỷ lệ tử vong liên quan đến COVID-19 ở cấp quốc gia và toàn cầu, Nhóm tư vấn kỹ thuật (TAG) của Liên Hợp Quốc nhận thấy chỉ 38% quốc gia có dữ liệu về tỷ lệ tử vong hàng tháng từ tháng 1 năm 2020 đến tháng 12 năm 2021.

Việc thiếu dữ liệu phản ánh một lỗ hổng nghiêm trọng trong các hệ thống thống kê quốc gia, bao gồm đăng ký khai tử, điều tra hộ gia đình và tổng điều tra dân số. Đăng ký khai tử ở nhiều quốc gia không đầy đủ và chậm trễ; việc thu thập dữ liệu thông qua các cuộc tổng điều tra và khảo sát cung cấp dữ liệu có độ trễ từ 5 đến 10 năm và dữ liệu về tỷ lệ tử vong ở người trưởng thành thường không được thu thập.

Để giúp cải thiện tính sẵn có và tính kịp thời của dữ liệu về tỷ lệ tử vong ở người trưởng thành cho các quốc gia không có hệ thống thống kê quan trọng và đăng ký dân sự hoạt động tốt, Cộng đồng thực hành đo lường tỷ lệ tử vong ở người trưởng thành (MAM-CoP) sẽ được ra mắt.  Mục đích của MAM – CoP nhằm nâng cao sự cộng tác, chia sẻ kiến ​​thức và kinh nghiệm cũng như như thúc đẩy học tập cách thức thu thập và phân tích dữ liệu từ các cuộc điều tra hộ gia đình, điều tra dân số hoặc thực hiện một phương pháp tích hợp các nguồn dữ liệu.

Cộng đồng thực hành bao gồm một nhóm các đồng nghiệp cùng nhau chia sẻ kiến ​​thức chuyên môn, kinh nghiệm và các phương pháp đổi mới giúp dữ liệu về tỷ lệ tử vong ở người trưởng thành trở nên đáng tin cậy và kịp thời hơn. Cộng đồng thực hành dành cho tất cả mọi người: các nhà thống kê và các nhà nhân khẩu học tại các cơ quan thống kê quốc gia, viện nghiên cứu, bộ y tế…, miễn là bạn có điều gì đó để chia sẻ!

Tại sao Cộng đồng thực hành được tạo ra? Ngoài việc COVID-19 nêu bật điểm mù về tỷ lệ tử vong ở người trưởng thành khi tìm hiểu số người chết thực sự của đại dịch, một số yếu tố khác cũng đáng được đề cập. Thứ nhất, tỷ lệ tử vong xảy ra ở người lớn và người lớn tuổi ngày càng tăng do tỷ lệ tử vong ở trẻ em giảm đáng kể và đồng thời, dân số già đi. Trái ngược với các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ trước đó, việc thông qua Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững đã kết hợp một số chỉ số tử vong do nguyên nhân cụ thể (ví dụ: bệnh tim mạch, ung thư, tiểu đường hoặc bệnh hô hấp mãn tính). Cuối cùng, sự tiến bộ đáng kể khi sử dụng các cuộc điều tra và tổng điều tra để ước tính tỷ lệ tử vong ở bà mẹ và trẻ em, trong khi tỷ lệ tử vong ở độ tuổi trưởng thành thường được ngoại suy từ các chỉ số tử vong ở trẻ em và bảng sống mô hình.

Cộng đồng thực hành sẽ bao gồm những gì? Câu trả lời là bất cứ điều gì đổi mới. Nó có thể là một thử nghiệm kéo dài khoảng thời gian tham chiếu 12 tháng đối với các trường hợp tử vong trong gia đình gần đây lên 3 năm. Nó cũng có thể là một cuộc khảo sát nhanh qua điện thoại di động được thực hiện cho những khu vực không thể tiếp cận do đại dịch hoặc xung đột. Đó là những trải nghiệm khác nhau, dù thành công hay không. Nếu chúng không hoạt động tốt như vậy, lý do có thể là gì? Đây sẽ là những tài nguyên vô giá cho các thành viên khác của Cộng đồng để tiếp tục thử nghiệm. Có thể tìm thấy danh sách đầy đủ các chủ đề sẽ được đề cập trong báo cáo cuối cùng (Phụ lục 6) của cuộc họp Nhóm chuyên gia Liên hợp quốc do Ủy ban Thống kê Liên hợp quốc, phối hợp với Đại học New York Abu Dhabi và Ban Dân số Liên Hợp Quốc tổ chức vào năm 2022 tại Abu Dhabi.

Là thành viên của Cộng đồng Thực hành, bạn sẽ có quyền truy cập vào một loạt các lợi ích, bao gồm:

• Kết nối và cộng tác với các đồng nghiệp làm việc trong lĩnh vực đo lường dữ liệu về tỷ lệ tử vong ở người trưởng thành.
• Chia sẻ kiến ​​thức và học hỏi: Tiếp cận nguồn tài nguyên phong phú, bao gồm các phương pháp, tài liệu nghiên cứu, nghiên cứu điển hình, kinh nghiệm thực tế và bài học kinh nghiệm được chia sẻ bởi các thành viên cộng đồng. Tham gia vào các cuộc thảo luận, đặt câu hỏi và học hỏi từ kinh nghiệm của những người khác.
• Đóng góp và lãnh đạo: Là một thành viên tích cực của cộng đồng, bạn sẽ có cơ hội đóng góp những hiểu biết sâu sắc, chia sẻ chuyên môn của mình và đảm nhận vai trò lãnh đạo để định hình phương hướng và hoạt động của cộng đồng.

Để khởi động Cộng đồng thực hành một loạt các hoạt động hấp dẫn, bao gồm các cuộc gặp gỡ ảo, hội thảo trực tuyến mở và các dự án hợp tác đã được xây dựng. Cộng đồng cũng đang lên kế hoạch mời các diễn giả khách mời nhằm chia sẻ cách tiếp cận sáng tạo, kinh nghiệm thu được và bài học kinh nghiệm của họ với các thành viên cộng đồng.

Cộng đồng thực hành sẽ được dẫn dắt bởi một nhóm hỗ trợ viên tận tâm, những người cam kết thúc đẩy một môi trường tích cực và toàn diện cho tất cả các thành viên. Họ sẽ chịu trách nhiệm kiểm duyệt các cuộc thảo luận, tổ chức các sự kiện và tạo điều kiện hợp tác giữa các thành viên.

Đăng ký tham gia Cộng đồng tại đường link: https://forms.office.com/Pages/ResponsePage.aspx?id=2zWeD09UYE-9zF6kFubccOYFYNW7WjBMvx8hY4FoHqRUN0dTSFlBNVRJNFVOVVpDRklOQlRCSEpFSCQlQCN0PW

Phạm Hạnh (dịch)

Nguồn: https://www.unescap.org/blog/building-community-practice-more-reliable-and-timelier-adult-mortality-measurement#