Hội thảo Đề xuất phương pháp đo lường và công bố kết quả tính thử nghiệm kinh tế số
Tổng cục Thống kê (TCTK) tổ chức Hội thảo “Đề xuất phương pháp đo lường kinh tế số ở Việt Nam” vào ngày 12 tháng 9 năm 2023. Hội thảo nhằm mục đích chia sẻ các phương pháp hiện đại để đo lường và kết quả tính thử nghiệm kinh tế số, từ đó đóng góp vào quá trình phát triển kinh tế số của đất nước. Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương tham dự và chủ trì Hội thảo.
Tham dự Hội thảo trực tiếp về phía TCTK có các Phó Tổng cục trưởng: Nguyễn Trung Tiến, Lê Trung Hiếu; đại diện lãnh đạo và chuyên viên các đơn vị thuộc TCTK; đại diện lãnh đạo, chuyên viên một số bộ, ban, ngành ở Trung ương; đại diện một số tổ chức quốc tế: Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng thế giới (WB) và Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB); đại diện trường Đại học Kinh tế quốc dân, Viện nghiên cứu; các chuyên gia thống kê trong nước; và một số cơ quan thông tấn báo chí tại Hà Nội. Hội thảo cũng được kết nối trực tuyến với UBND, Cục Thống kê các tỉnh, thành phố trong cả nước.
Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương chủ trì Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương cho biết, trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ đóng góp nhiều hơn vào quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng; công nghệ thông tin ngày càng được ứng dụng trong mọi lĩnh vực, ngành nghề và mọi mặt của đời sống.
Tại Việt Nam, kinh tế số đã được Đảng và nhà nước quan tâm chú trọng, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27 tháng 9 năm 2019 về “Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, đặt mục tiêu tới năm 2030, kinh tế số chiếm khoảng 30% GDP; Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra đến năm 2025, kinh tế số phải đạt khoảng 20% GDP và đạt khoảng 30% GDP vào năm 2030.
Để phục vụ đo lường kinh tế số, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Thông tư số 13/2021/TT-BKHĐT quy định Hệ thống chỉ tiêu kinh tế số gồm 50 chỉ tiêu, trong đó có chỉ tiêu “Tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong tổng sản phẩm trong nước”, và là một trong 230 chỉ tiêu thống kê quốc gia được quy định trong Luật sửa đổi bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu Thống kê quốc gia của Luật Thống kê sửa đổi ngày 12/11/2021 và trong Nghị định số 94/2022/NĐ-CP ngày 07/11/2022 của Chính phủ quy định nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia; và quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước (GDP), chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (GRDP) đã quy định nội dung chi tiết các chỉ tiêu này. Cùng với đó, Quyết định số 05/2023/QĐ-TTg ngày 24/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã có chỉ tiêu “Tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong tổng sản phẩm trên địa bàn”.
Những chỉ tiêu trên do TCTK chịu trách nhiệm chủ trì biên soạn và công bố. Tuy nhiên, hiện nay việc đo lường kinh tế số còn gặp nhiều khó khăn, thách thức đối với hầu hết các quốc gia trên thế giới, đặc biệt chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP/GRDP. Đây là chỉ tiêu kinh tế vĩ mô tổng hợp mới, phức tạp cả về lý luận và thực tiễn. Hiện nay, Cơ quan Thống kê Liên hợp quốc chưa ban hành phương pháp luận và tài liệu hướng dẫn để thống nhất thực hiện biên soạn chỉ tiêu này trên toàn thế giới.
Toàn cảnh hội thảo
Để đo lường chỉ tiêu tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP/ GRDP, TCTK đã nghiêm túc nghiên cứu các tài liệu hướng dẫn của các tổ chức quốc tế như Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB)… với mục đích xây dựng phương pháp tính chỉ tiêu kinh tế số phù hợp với lý luận chung của Tài khoản quốc gia và thực tế của Việt Nam. Ngoài ra, TCTK cũng nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật của các tổ chức quốc tế, tổ chức các buổi hội thảo với các chuyên gia trong nước, tham gia đoàn khảo sát học hỏi kinh nghiệm đo lường kinh tế số của Úc, có tham vấn của các tổ chức quốc tế (OECD, IMF)… để tìm ra phương pháp tối ưu nhằm đo lường chỉ tiêu này.
Tại Hội thảo, đại diện lãnh đạo Vụ Hệ thống Tài khoản quốc gia (TCTK) đã trình bày Đề xuất phương pháp đo lường Kinh tế số ở Việt Nam với các nội dung cụ thể: Giới thiệu về kinh tế số và đo lường kinh tế số của quốc tế; Cơ sở pháp lý, nguồn thông tin và đề xuất đo lường kinh tế số ở Việt Nam; Hạn chế và giải pháp hoàn thiện đo lường giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP/ GRDP. Hội thảo cũng được nghe trình bày về Kết quả tính toán thử nghiệm Kinh tế số theo hướng dẫn của OECD với những nội dung thông tin về: Nguồn thông tin, Phạm vi, Phương pháp và Kết quả đo lường.
Hội thảo đã dành thời gian để các đại biểu tham dự thảo luận về những nội dung đã được trình bày, thể hiện sự quan tâm đặc biệt trong việc nâng cao năng lực và ứng dụng công nghệ trong phát triển kinh tế quốc gia.
Kết luận tại Hội thảo, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương đánh giá cao công tác chuẩn bị của Vụ Hệ thống Tài khoản quốc gia (TCTK) cũng như những ý kiến đóng góp của các đại biểu, chuyên gia trong nước và quốc tế về phương pháp đo lường kinh tế số cùng với mong muốn tiếp tục nhận được các ý kiến đóng góp. Tổng cục trưởng đề nghị Vụ Hệ thống Tài khoản quốc gia tiếp tục rà soát, tổng hợp để từng bước hoàn thiện nội dung đề xuất phương pháp đo lường chỉ tiêu kinh tế số đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao; rà soát nguồn thông tin để hoàn thiện kết quả tính thử nghiệm đóng góp của kinh tế số vào tăng trưởng của đất nước./.
Minh Tiến